OECD Ülkeleri için Çevresel Kuznets Eğrisi (EKC)’nin Geçerliliğine İlişkin Bir Analiz
Anahtar Kelimeler:
Çevresel Kuznet Eğrisi (EKC)- Ekonomik Büyüme- Kalkınma- Panel Koentegrasyon Analizi- MG (Mean Group)- CCE (Common Corelated Effect)- AMG (Augmented Mean Group)Özet
Çevresel kirlilik ile gelir düzeyi arasındaki ilişkinin ters U biçiminde öne süren eden hipotez, Çevresel Kuznet Eğrisi (EKC) olarak bilinmektedir. EKC hipotezi, belirli bir gelir düzeyine kadar gelir düzeyindeki artışın çevresel kirliliğe neden olacağı ancak belirli bir gelir düzeyinden sonra ise gelir düzeyindeki artışın çevresel sorunları azaltabileceğini ifade etmektedir. Bir yandan çevresel sorunlarla mücadele ederken diğer yandan da refah artışının mümkün olacağını öne sürmesi açısından EKC hipotezi, sürdürülebilir kalkınma için de güçlü bir kanıt sunmaktadır. EKC hipotezinin geçerli olduğunda, çevre kalitesinin iyileştirilmesi için gelişmişlik düzeyinin de eşanlı olarak arttırılmasını sağlayacak politikaların geliştirilmesi ülkeler için uygun olacaktır. Nitekim, son yıllarda küresel ısınma ve iklim değişikliğine dair çevresel sorunların artması, ekonomik büyüme ile uyumlu çevre politikalarını gündeme getirmektedir.
Söz konusu çalışmada, 1998-2019 yılları arasında 37 OECD ülkesi için EKC hipotezinin geçerliliği Panel Koentegrasyon tesleri ile analiz edilmektedir. Elde edilen bulgular 37 OECD ülkesi için EKC hipotezinin geçerliliğini doğrulamaktadır. Diğer taraftan MG, CCE ve AMG yöntemleri ile eşik gelir düzeyleri belirlenmiştir. MG modelinin sonucuna göre kişi başı gelir 54.453 $ seviyesine gelinceye kadar gelir artışı karbon emisyonunu artırmakta bu seviyeden sonra gelir artışı karbon emisyonunu azaltmaktadır. CCE modeli için eşik değeri 26.248$ ve AMG modeli için eşik değeri 33.601$ olarak tespit edilmiştir. Dolayısıyla ekonomik kalkınma, çevre sorunları için bir çözüm olarak görülebilir. Ülkeler, sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı çerçevesinde çevre dostu yaklaşım ve politikalarla ekonomik büyümeyi gerçekleştirecek politikalar benimsemelidir.
Referanslar
Akbaş, Y., & Şentürk, M. (2013). MENA Ülkelerinde Elektrik Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasindaki Karşılıklı İlişkinin Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (41), 45-67.
Al-Mulali, U., Tang, C. F., & Ozturk, I. (2015). Estimating the environment Kuznets curve hypothesis: evidence from Latin America and the Caribbean countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 50, 918-924.
Apergis, N. (2016). Environmental Kuznets curves: new evidence on both panel and country-level CO2 emissions. Energy Econ. 54, 263–271.
Atasoy, B. S. (2017). Testing the environmental Kuznets curve hypothesis across the US: Evidence from panel mean group estimators. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 77, 731-747.
Balaguer, J. & Cantavella, M. (2018). The Role of Education in the Environmental Kuznets Curve, Evidence from Australian Data. Energy Economics, 70(1), 289-296.
Bond, S., & Eberhardt, M. (2013). Accounting for unobserved heterogeneity in panel time series models. University of Oxford, 1-11.
Churchill, S. A., Inekwe, J., Ivanovski, K., & Smyth, R. (2018). The environmental Kuznets curve in the OECD: 1870–2014. Energy economics, 75, 389-399.
Demirtaş, I. (2017). Ekolojik ve Ekonomik Krizlere Alternatif Çözüm Olarak Yeşil Ekonomi PolitikalaRI. Alternatif Politika, 9(Special), 107-132.
Erataş, F., & Uysal, D. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımının “Brict” Ülkeleri Kapsamında Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 64(1), 1-25.
Erdogan, S., & Acaravci, A. (2022). On the nexus between institutions and economic development: An empirical analysis for Sub-Saharan African Countries. The European Journal of Development Research, 34(4), 1857-1892.
Güriş, S., & Elif, T. U. N. A. (2011). Çevresel Kuznets eğrisi’nin geçerliliğinin panel veri modelleriyle analizi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 173-189.
Kapetanios G, Pesaran MH, Yamagata T. Panels with non-stationary multifactor error structures. J Econ 2011;160(2): 326–48. http://dx.doi.org/10.1016/j.jeconom.2010.10.001.
Khan, M. (2020). CO2 emissions and sustainable economic development: New evidence on the role of human capital. Sustainable Development, 28 (5), 1279-1288. https://doi.org/10.1002/sd.2083
Kuznets, S. (1955). Economic growth and income inequality. Am. Econ. Rev. 45 (1), 1–28.
Lantz, V., Feng, Q., 2006. Assessing income, population, and technology impacts on CO2 emissions in Canada: where's the EKC? Ecol. Econ. 57 (2), 229–238.
Managi, S. & Jena P. R. (2008). Environmental productivity and Kuznets Curve in India. Ecological Economics. 65, 432-440.
Mehmood, U. (2021). Contribution of renewable energy towards environmental quality: The role of education to achieve sustainable development goals in G11 countries. Renewable Energy, 178, 600-607.
Özcan, C. C. (2015). Türkiye’de Turizm Gelirinin Makroekonomik Belirleyicileri: Panel Veri Analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 203-220.
Özşahin, Ş., Mucuk, M., & Gerçeker, M. (2016). Yenilenebilir enerji ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: BRICS-T ülkeleri üzerine panel ARDL analizi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 111-130.
Sapkota, P. & Bastola, U. (2017). Foreign direct investment, income, and environmental pollution in developing countries: Panel data analysis of Latin America. Energy Economics, 64, 206-212.
Shahbaz, M., Ozturk, I., Afza, T., & Ali, A. (2013). Revisiting the environmental Kuznets curve in a global economy. Renewable and sustainable energy reviews, 25, 494-502.
Stern, D. I. (2004). The rise and fall of the environmental Kuznets curve. World development, 32(8), 1419-1439.
Stern, D. I. (2017). The environmental Kuznets curve after 25 years. Journal of Bioeconomics, 19, 7-28.
Tenaw, D., & Beyene, A. D. (2021). Environmental sustainability and economic development in sub-Saharan Africa: A modified EKC hypothesis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 143, 110897.
Topcu, M., & Payne, J. E. (2018). Further evidence on the trade-energy consumption nexus in OECD countries. Energy Policy, 117, 160-165.
Ucal, M., An, N. & Kurnaz, L. (2017). İklim Değişikliği Sürecinde Ekonomideki Yeni Kavramlar ve Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 373-402.
Ulucak, R. (2017). Ölçek, Kompozisyon ve Teknik Etkilerin Kirlilik Düzeyindeki Rolü: AB Ülkeleri İçin Ampirik Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(13), 756-769.
Williamson, C. (2017). Emission, Education, and Politics: An empirical study of the carbon dioxide and methane Environmental Kuznets Curve. The Park Place Economist. 25, 9.
Yildirim, S., Demirtas, I., & Yildirim, D. C. (2022). A review of alternative economic approaches to achieve sustainable development: the rising digitalization and degrowth post COVID-19. Handbook of research on sustainable development goals, climate change, and digitalization, 288-307.
