Sosyodemografik Faktörlerin İş Tatmini Üzerinde Etkisi: Zonguldak Maden İşletmelerinde Bir Alan Araştırması
Anahtar Kelimeler:
: İş Tatmini, Sosyodemografik Değişkenler, MSQ (İş Tatmin Ölçeği), İş GörenÖzet
Bu çalışmanın temel amacı Zonguldak ili içerisinde faaliyet gösteren özel maden işletmeleri çalışanlarının sosyodemografik özellikleri göz önünde bulundurularak çalışanların iş tatminini (doyumu) hangi boyutlarda etkilediğini tespit etmektir. Bu amaçla Zonguldak ili özel maden işletmeleri çalışanları arasından random (rastgele) seçim yöntemiyle 170 personele iki kısımdan oluşan anket uygulaması yapılmıştır. Anket uygulamasının ilk kısmında çalışanların sosyodemografik verilerine ulaşılmış ikinci kısımda ise MSQ (Minesota İş Tatmin Ölçeği) kısa formu olan 20 soruluk anket deneklere yöneltilmiştir. Elden edilen veriler SPSS (2023) programı kullanılarak analiz edilmiştir. Genel olarak bakıldığında, medeni durum, gelir, görev türü, çalışma süresi gibi iş yeri ile ilgili faktörler iş tatmini düzeylerini önemli ölçüde etkilediği görülmektedir. Öte yandan cinsiyet, çalışma biçimi, yaş, eğitim düzeyi ve işyerinde çalışma süresinin iş doyumu üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Literatürde iş tatmini üzerine yapılmış olan bazı araştırmaların bulguları bu verileri desteklerken bu alanda yapılan diğer çalışmalarda ise demografik değişkenler ile iş doyum seviyesi arasında araştırmaların bağlamına göre farklı ilişkiler ortaya çıktığı gözlemlenmiştir.
Referanslar
Ali, A. Y. S., Sidow, M. A., & Guleid, H. S. (2013). Leadership Styles and Job Satisfaction: Empirical Evidence from Mogadishu Universities. European Journal of Management Sciences and Economics Vol, 1(1), 1-10.
Cengiz, A. A. (2001). Kişisel özelliklerin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri ve Eskişehir'de sağlık personeli üzerinde bir uygulama. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir
Çubuk, M. (2010). ‘’Dönüşümsel ve Etkileşimsel Liderliğin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: TPAO Örneği’’. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Erdoğan, İ. (1999). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, İşletme İktisadı Enstitüsü Araştırma ve Yardım Vakfı, Yayın 5. İstanbul.
Figen Sevimli ve Ömer Faruk İşcan. (2005). “Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu”. E. Ü. Ege Akademik Bakış Dergisi. Cilt:5, Sayı:1, 2005, s. 56.
Ghafoor, M. M. (2012). Role of Demographic Characteristics on Job Satisfaction. Far East Research Centre, 6(1), 30-45.
Keith Davis, „‟İşletmede İnsan Davranışı-Örgütsel Davranış‟‟, Çev: Kemal Tosun, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul, 1988, s. 96.
Kılıç, A. S.(2021). Örgütsel Bağlılık İle İş Tatmini Arasındaki İlişki: Elazığ Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Munzur Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Madan, P., & Srivastava, S. (2015). Employee engagement, Job satisfaction and demographic relationship: An empirical study of private sector bank managers. FIIB Business Review, 4(2), 53-62.
Örücü, E. ve Esenkal, F. (2005). Konaklama İşletmelerinde İş Gören Tatminini Etkileyen Faktörler (Bandırma ve Erdek Örneği),Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8/14, s. 141-166.
Özaltın, H. Sıdıka, K. Demir, C, Özer, M. (2002). Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapan Muvazzaf Tabiplerinin İş Tatmin Düzeylerinin Değerlendirilmesi, Gülhane Tıp Dergisi, 44/4: 423-427.
Robert A. Baron,‟‟Behavior in Organizations: Understandingand Managingthe Human Side of Work‟‟, Allynand Bacon inc., 1986, s.155‟ten aktaran Samuray Karaca, „‟İş tatminin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygulama‟‟, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli, 2001, s. 35.
Saha, S., & Kumar, S. P. (2018). Organizational culture as a moderator between affective commitment and job satisfaction: Empirical evidence from Indian public sector enterprises. International Journal of Public Sector Management, 31(2), 184-206.
Sakit Samadov,‟İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık: Özel Sektörde Bir Uygulama’’ ,(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2006, s. 2.
Titus Oshagbemi, “Satisfaction with Co Workers‟ Behaviour. Employee Relations, Vol:22 (1), 2000, p. 88.
