Sürdürülebilir Şehirleşme Bağlamında Gıda Güvencesi: Sakarya İli Örneği
Anahtar Kelimeler:
Sürdürülebilir Şehir- Gıda Güvencesi- Tarım ve HayvancılıkÖzet
Bu çalışmada Sakarya ili, gıda güvencesi üzerinden değerlendirilerek bunun teminatı durumunda olan tarımsal faaliyetlerin analizi yapılmıştır. İlde mevcut tarım faaliyetleri ve yıllara göre değişim durumu analiz edilerek sorunlar tespit edilmiş ve bazı çözüm önerileri sunulmuştur. Bu bağlamda tespitler sürdürülebilir şehirlerin önemli parametrelerinden olan gıda güvencesi üzerinden değerlendirilmiştir. Çalışma alanı önemli tüketim merkezlerine yakın konumda yer alması, verimli toprak yapısı uygun iklim şartları ile önemli bir tarım potansiyel taşımaktadır. Nitekim, il 16 tarımsal üründe Türkiye genelinde ilk on sırada yer almaktadır. (Fındık, Ayva, Ispanak vd.) İl’in kuruluşunda etkili olan tarımsal faaliyetler ekonomik çeşitliliklere rağmen hala ilin önemli dinamiklerindendir. Sanayileşme, Sakarya Üniversitesinin açılması, önemli ulaşım projeleri içerisinde yer alması vb. durumlar ilin yoğun bir şekilde göç almasına sebep olarak şehirsel yayılımı arttırmıştır. Kent yerleşmelerinin yayılmasıyla birlikte sürekli artan nüfus tarımsal alanlar üzerindeki baskıyı arttırmaktadır. Bu durum tarımsal faaliyetler üzerinde olumsuz bazı etkiler göstermiş fakat sektör önemli bir ekonomik faaliyet kolu olarak ehemmiyetini korumaktadır. Sahada görülen sürekli göç artışı, küresel iklim değişikliğini etkileri şehirsel yayılım ve sektörle ilgili diğer bazı sorunlar ilin gıda güvencesini zorlaştırarak gelecek adına tehdit unsuru olarak görülmektedir. Bulunduğu bölge ve ülke genelinde gıda arzına önemli katkılar sağlayan bu sahanın sorunlarının çözülmesi büyük önem taşımaktadır. İlin gıda arzında var olan sorunların kökenine inilip şehir ve üretim alanları olan tarımsal alan ve faaliyetlerle uyumlu, sürdürülebilir planlamalarla sorunların çözülmesi mümkün görülmektedir. Bu bağlamda ilin önemli bir fonksiyonu olan tarımsal faaliyetlere getirilecek çözümler il ve ülke düzeyinde gıda arzına önemli katkılar sağlayarak şehirlerin sürdürülebilir bir gelişim içerisinde ilerlemesi hususunda örneklik teşkil etmesi sağlanabilir.
Referanslar
BM Dünya Nüfus Beklentileri . (2022). BM: https://population.un.org/wpp/Graphs/Probabilistic/POP/TOT/900 adresinden alındı
BM Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları. (tarih yok). 04 15, 2024 tarihinde BM: https://turkiye.un.org/tr/sdgs adresinden alındı
ÇELEBİ, A., & ÖZDEMİR, S. (2015). Sakarya İli Ölçeğinde Su Varlığı, Projeksiyonu ve Sürdürülebilir Su Yönetim. Sakarya Ticaret Borsası, 6-9.
Darkot, B. (1967). Şehir Ayrımında Nüfus Ve Fonksiyon Kriterleri. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 8(3-8).
DARKOT, B. (1967). Şehir Ayrımında Nüfus Ve Fonksiyon Kriterleri. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 8(3-8).
Doğan, M., & Özaltın, E. (2022). Birleşmiş Milletler’in küresel beslenme ve gıda güvencesi politikalarının değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 4(2), s. 81-88.
Döker, M. F., & Gül, A. (2019). Adapazarı’nda sehirsel büyüme süreci ve arazi kullanım degisiminin izlenmesi(1985-2019). Türk Coğrafya Dergisi(73), s. 67 - 78.
Döker, M. F., & Kaçmaz, M. (2018). Sakarya'nın Nüfus Özellikleri. C. İKİEL içinde, Sakarya'nın Fiziki Beşeri ve İktisadi Coğrafya Özellikleri (s. 319,354). Sakarya Üniversitesi.
Dutucu, A. A. (2018). Sakarya'nın Hidroğrafik Özellikleri. C. İkiel içinde, Sakarya'nın Fiziki, Beşeri ve İktisadi Coğrafya Özellikleri (s. 219- 249). İstanbul: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
Erbaş, M., & Tontul, S. A. (2012). Açlığın Önlenmesi ve Gıda Güvencesinin Sağlanması. Gıda Mühendisliği Dergisi, 36, s. 50-59.
Erbaş, M., & Tontul, S. A. (2012). Açlığın Önlenmesi ve Gıda Güvencesinin Sağlanması. Gıda Mühendisliği Dergisi, 36, s. 50-59.
Ertürk, H. (1996, Mart). Sürdürülebilir Kentler. Yeni Türkiye Habitat II Özel Sayısı, 2(8), s. 174 - 178.
FAO. (2017). Türkiye'nin Gıda ve Tarımı: Yapısal Analiz ve Politika Önerileri.
Faydalı, F., & Samet, A. (2020). SAKARYA’ NIN TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ RAPORU. SAKARYA. 04 25, 2024 tarihinde alındı
Geenhuisen, M. V., & Nijkamp, P. (1994). Sürdürülebilir Kenti Nasıl Planlamalı ? Toplum ve Bilim Dergisi, s. 64 -65.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. (2018). Türkiye Tarım Raporu. Ankara: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yayınları.
Kaçmaz, M., & Döker, M. F. (2021). Sapanca Gölü Havzası’nda Arazi Kullanımı ve Mekânsal Değişim. Coğrafi Bilimler Dergisi, 19(1), s. 161-194.
Karakuzulu, Z. (2010). Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar, Yerel Gündem 21 ve Bursa., (s. 397 -406). Ankara.
Karakuzulu, Z. (2010). Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar, Yerel Gündem 21 ve Bursa., (s. 397 -406). Ankara.
Peker, M. (2017). Tarımın Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, s. 300-309.
(2024). Sakarya 2024 İl Brifingi. Sakarya: Sakarya Valilği.
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları. (tarih yok). 5 1, 2024 tarihinde TBB Türkiye Belediyeler Birliği: https://www.tbb.gov.tr/Tr/icerik_surdurulebilir-kalkinma-amaclari_285 adresinden alındı
TÜİK. (2024, Ocak). 1 28, 2024 tarihinde https://www.tuik.gov.tr/ adresinden alındı
