Marx ile Schmitt Arasında: Radikal Demokrasi Projesi ve Yöneltilen Eleştiriler
Anahtar Kelimeler:
Karl Marx- Carl Schmitt- Radikal Demokrasi- Post-Marksizm- Ernesto Laclau- Chantal MouffeÖzet
Soğuk savaş sonrası oluşan düzenin felce uğramasıyla nihai noktaya reel sosyalizmin çözülüşüyle varılmıştır. Liberalizm, sosyalizm karşısında zaferle ayrılmıştır fakat bu zafer dünyayı daha iyi bir yer haline getirmemiştir. Gittikçe güçlenen anti-demokratik eğilimler, liberal devletlerin pratikleri liberalizmin krizinin sürdüğünün göstergesi niteliğini taşımaktadır. Solun yeni bir anlayış ortaya koymaması, liberalizmin reel sosyalizmin çözülüşünün ardından kusursuz görülüp eksikliklerin fark edilip giderilmemesi bir boşluğa neden olmaktadır.
Bu çalışmada sosyalizmin ve liberalizmin yaşadığı krizin yarattığı boşluğu doldurma amacıyla tasarlanan, teorisyenliğini Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe’un yaptığı radikal demokrasi projesi anlatılmaktadır. Radikal demokrasi, neoliberalleşmeyle beraber güçlü bir şekilde ortaya çıkan yeni-muhafazakâr tehdide karşı püskürtme işlevi görmesi planlanan bir proje olma niteliğini de taşımaktadır. Radikal demokrasi projesinin düşünsel kökenlerinden, temel kavramlarından ve projeye çeşitli kesimlerce getirilen eleştirilerden bahsedilmiştir. Çalışmanın amacı, radikal demokrasi projesinin doğruluğu ya da yanlışlığından öte öne sürülen fikirlerin, eleştirilerin ve yarattığı tartışmaların genel bir çerçevesinin çizilmesidir.
Referanslar
Adaklı, G. (2001). “Post-Marksizm’in Kuramsal ve Siyasal Açmazları”. Praksis, (1), 13-32.
Akıncı, A. (2011). “Demokrasi ve Liberalizmin Zorunlu Birlikteliği”. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 7(1), 7-28.
Balanuye, Ç. (2018). “Agonistik Demokrasideki Kayıp Kavram: Bir ‘Modus’ Olarak Egemen”. Kilikya Felsefe Dergisi, (1), 80-89.
Batı, U. (2010). “Liberal Demokrasinin Dönüşümü ya da Post- Marksist Teorinin Zafiyeti: Radikal Demokrasi Projesinin Eleştirisi”. Akademik Bakış Dergisi, (22), 1-20.
Bernstein, E. (1899). Die Voraussetzungen des Sozialismus und die Aufgaben der Sozialdemokratie, Stuttgart: J.H.W. Dietz Nachfolg. (GmbH). https://www.marxists.org/deutsch/referenz/bernstein/1899/voraus/index.html
Conway, J. ve Singh, J. (2011). “Radical Democracy in Global Perspective: Notes From The Pluriverse”. Third World Quarterly, 32 (4), 689-706.
Çelik, A. (2019). “Chantal Mouffe’un Agonistik Demokrasi Kuramına Eleştirel Bir Bakış”. KAÜİİBFD, 10(20), 1062-1085.
Duman, F. (2008). “Sınıf Siyasetinden Kimlik Siyasetine: Radikal Demokrasi ve Yeni Toplumsal Hareketler”. Demokrasi Platformu, 4(15), 113-141.
Hansen, A. D. ve Sonnichsen A. (2014). “Radical Democracy, Agonism and The Limits of Pluralism: An Interview with Chantal Mouffe”. Distinktion: Scandinavian Journal of Social Theory, 15 (3), 263-270.
Heywood, A. (2006), Siyaset, (Çev. Bekir Berat Özipek ve diğ.) Buğra Kalkan (Ed.), Ankara: Liberte Yayınları.
Heywood, A. (2014), Siyasi İdeolojiler: Bir Giriş, (Çev. Özgür Tüfekçi), 8. Baskı, Ankara: Adres Yayınları.
Kanatlı, M. (2014). “Chantal Mouffe’un Radikal Demokrasi Projesi Üzerine Bir Değerlendirme”, Tesam Akademi Dergisi, 1 (2) . 115-135.
Karadeniz, Y. (2020). “Jürgen Habermas ve Chantal Mouffe Okumalarıyla Müzakereci ve Çatışmacı Demokrasi Anlayışları: Karşılaştırmalı Bir Analiz”. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 6 (3), 1-13.
Kardeş, M. E. (2015). Schmitt’le Birlikte Schmitt’e Karşı. İstanbul: İletişim Yayınları.
Kaygalak, S. (2001). “Post-Marksist Siyasetin Sefaleti: Radikal Demokrasi”. Praksis, (1), 33-59.
Keyman, E. F. (1999). Türkiye ve Radikal Demokrasi. 1. Baskı, İstanbul: Sağlam Yayıncılık.
Klein, Ansgar (2000), Der Diskurs Der Zivilgesellschaft. Politische Kontexte und demokratietheoretische Bezüge der neueren Begriffsverwendung, Münsteraner Diskussionspapiere zum Nonprofit-Sektor – Nr. 06, Münster.
Köker, L. (1996), “Radikal Demokrasi”, Diyalog, Sayı: 1, 110-118.
Kundakçı, D. (2015). Pragmatizm Versus Post-Marksizm. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
Laclau, E. ve Moffe, C. (1992). “Amasız Fakatsız Marksizm - Sonrası”. Marksizm ve Gelecek, (5), 9-39.
Laclau, E. ve Mouffe, C. (2012). Hegemonya ve Sosyalist Strateji (Çev. Ahmet Kardam). İstanbul: İletişim Yayınları.
Leggett, W. (2013). “Restoring Society to Post-structuralist Politics: Mouffe, Gramsci and Radical Democracy”. Philosophy and Social Criticism, 39 (3), 299-315.
Mouffe, C. (2001). Demokratik Paradoks (Çev. A. Cevdet Aşkın). Ankara: Epos Yayınları.
Mouffe, C. (2015). Dünyayı Politik Düşünmek (Çev. Murat Bozluolcay). İstanbul: İletişim Yayınları.
Mouffe, C. ve Laclau, E. (1998). “Kalpler, Zihinler ve Demokrasi”. Birikim Dergisi, (113), 47-50.
Okutan, Ç. (2006). “Post-Marksist Düşüncede Radikal Demokrasi Projesi”. Liberal Düşünce, 11(41-42), 87-99.
Özdemir, G. (2013), “Farklılıkların Kesiştiği Coğrafyalar İçin Bir Öneri: Radikal Demokrasi”, Yönetim ve Ekonomi, 20 (1), 73-93.
Özkan, S. Ç. (2018). “Radikal Demokrasi Projesi ve Müzakereci Demokrasi”. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 231-252.
Savran, G. (1992). “Marksizm ve Yeni Toplumsal Hareketler Tartışması”. Sınıf Bilinci, (11), 6-27.
Savran, S. (1986). “Sol Liberalizm: Maddeci Bir Eleştiriye Doğru”. 11. Tez Kitap Dergisi, (2), 10-40.
Schmitt, C. (2012). Siyasal Kavramı (Çev. Ece Göztepe). İstanbul: Metis Yayınları.
Schmitt, C. (2014). Parlamenter Demokrasinin Krizi (Çev. A. Emre Zeybekoğlu). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Hobsbawm, E. (1996). Kısa 20. Yüzyıl 1914-1991 Aşırılıklar Çağı (Çev. Y. Alogan). İstanbul: Sarmal Yayınevi.
Usta, S. ve Akıncı, A. (2012). “Müzakereci Demokrasilerde Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü”. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 8(2), 83-98.
Wiley. J. (2002). “The Impasse of Radical Democracy”. Philosophy and Social Criticism, 28 (4), 483-488.
