Kentsel Gelişim Sürecinde Diyarbakır Ofis Binaları
Anahtar Kelimeler:
Diyarbakır- Ofis binaları- Kentsel gelişimÖzet
Bu çalışma Diyarbakır kent merkezinde bulunan ve ofis binası olarak inşa edilen yapıların kentin gelişimi ile birlikte nasıl konumlandıkları, kent içindeki dağılımları, yapılma amaçları, gereksinimleri ve potansiyellerine yönelik bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Ticari mekânların geçmişten günümüze gelişimi ile ilgili çalışmalar mevcut olsa da günümüzde değişen ticari anlayışlara paralel artış gösteren Diyarbakır’daki ofis binaları ilgili çalışmalar oldukça sınırlıdır. Özellikle önemli bir yerleşim yeri olması, ticaret merkezi olma özelliği ve iki milyona yaklaşan nüfusu ile Diyarbakır kentinin ofis binaları incelenmeye değer bulunmuştur. Bu araştırma, kentsel gelişim sürecinde çok fazla sayıda inşa edilen ve inşası süren ofis binaları, konu daha önce bu yönüyle ele alınmadığından önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında Diyarbakır ilinin dört merkez ilçesinde bulunan, özel girişimcilerin ofis binası olarak inşa ettiği, kamu kurum ve kuruluşları tarafından kullanılan binaların dışındaki, çok katlı (dört kat ve üzeri) ofis binaları tespit edilmiştir. Kent içinde yerinde gözlem ile bina tespiti, fotoğraf ile belgeleme, ilgili mimarlar, kurum ve kuruluşlardan binalar ile ilgili bilgi alınması ve literatür taraması yöntemleri kullanılmıştır.
Referanslar
Akyıldız N.A., (2020). “Kentleşme ve Kentsel Gelişim Bağlamında Açık Kamusal Alanların Sürdürülebilir Kentler Açısından Değeri”. Millî Folklor Dergisi, 16 (125), 188-201.
Arslan R. (1999). Diyarbakır Kentinin Tarihi ve Bugünkü Konumu. Editörler Beysanoğlu Ş., Koz M. S., ve İşli E. N. içinde, Diyarbakır: Müze Şehir (s. 80-107). Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık. 1. Baskı, İstanbul.
Atlı M., (2014). Hepsi Diyarbakır. İletişim Yayınları. İstanbul.
Bağlı M. ve Binici A., (2005). Kentleşme Tarihi ve Diyarbakır Kentsel Gelişimi. Bilim Adamı Yayınları. 1. Baskı, Ankara.
Bal A., (2005). Ofis Mekânlarında Aydınlatma Tekniklerinin Değerlendirilmesi ve Yorumlanması, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Beysanoğlu Ş. (2001). Anıtları ve Kitabeleri ile Diyarbakır Tarihi Cumhuriyet Dönemi (Cilt 3). Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sanat Yayınları. 1. Baskı, Diyarbakır.
Biçen A., Vural S., (2022). Modern İhtiyaçtan Hedonik Tüketime Diyarbakır. Nobel Bilimsel Eserler.1. Baskı, Ankara.
Biçen V.S., (2020). 1960’lardan Günümüze Çok Katlı Konut/Konutlaşma Süreci Diyarbakır Kenti, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Dağ R., (1998). Bölge içi Zorunlu Göçten Kaynaklanan Toplumsal Sorunların Diyarbakır Kenti Ölçeğinde Araştırılması. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yayınları. 2. Baskı, Ankara
Dağlı D., Çağlıyan A., (2021). “Kentsel Gelişim ve Dönüşüm Sürecinin Belirlenmesi: Diyarbakır Örneği”. International Journal of Geography and Geography Education, 43, 212-234.
Dalkılıç, N., Halifeoğlu F. M., (2011). “Erken Cumhuriyet Döneminde Diyarbakır’da Kamu Binaları: 1923-1950 Dönemi”. Mimarlık Dergisi, 358, 74-84
Demir H., (2019). Türkiye’deki Teknopark Binalarının Kullanım Sonrası Değerlendirilmesi: Kullanıcı Odaklı Bir Yaklaşımla Bina Performans Analizleri, Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Demir H., Kakdaş Ateş D., (2020). Tarihi Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesinin Ticaret Mekânları Üzerindeki Etkisi: Diyarbakır İzzetpaşa Caddesi. Editör Doç. Dr. H. Hale Kozlu. Mimarlık Bilimlerinde Akademik Çalışmalar. Livre de Lyon, Lyon, Fransa.
Demir Kayan H.,(2022). Türkiye Teknopark Mimarisi. Nobel Bilimsel Eserler. 1. Baskı, Ankara.
Demir Kayan fotoğraf arşivi 2023
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin Planlama Tarihi Raporları, 2016
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Arşivi, 2023
Dökmeci V., Dülgeroğlu Y., Berköz Akkal L., (1993). İstanbul Şehir Transformasyonu ve Ofis Binaları, Literatür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
Gabriel A., (1940). Voyages Archéologiques dans la Turquie Orientale, Paris.
Hasol D., (2019), Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü. Yem Yayınları. 16. Baskı, İstanbul.
Köroğlu N., (2004). XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başı Eminönü’nde Osmanlı Büro Hanları, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Köroğlu K., (2012). Eski Mezopotamya Tarihi: Başlangıcından Perslere Kadar. İletişim Yayınları. 7. Baskı. İstanbul.
Onaran D., (2010). Ofis İç Mekân Düzenlemelerinde Sürdürülebilir Tasarım Yöntemleri, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
Ökse A. T., Soyukaya N., Yumruk Ş., Doğan N., Ayçiçek G., Akat Akdemir N., Akmaz M.S., Akkuş E., Han Z. Humartaş S., (2015). OLBA XXIII. Mersin Üniversitesi Kılıkıa Arkeolojisini Araştırma Merkezi Yayınları. İstanbul.
Özen N., (2009). GAP Bölgesinde Yaşanan Göçün Sürdürülebilirlilik Bağlamında Konut Çevrelerine Etkisi Diyarbakır Huzurevleri Örneği, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Sevgül Ö., (2007). Elektronik Ofis Ekipmanları Tasarımına Algısal Bir Yaklaşım, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Sevinç A., (2001). “GAP’ta İmar Uygulamaları ve Diyarbakır Örneği”. Habitat II Beşinci Yılında GAP’ta Yerleşim ve Konut Sorunları, Diyarbakır, 43-56.
Tekkanat S.S., Türkmen S.N. (2018). “Tarih Boyunca Kent Formlarının Biçimlenişi Üzerine Bir İnceleme”. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 107-124.
Türkmen Yılmaz S., (2015). Yerel Bir Gazetede Kadim Bir Mesele: Diyarbakır Gazetesinde Mesken Buhranı [1940-1954], Mardin Artuklu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Yılmazçelik İ. (1995). XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır (1790-1840). Türk Tarih Kurumu Yayını.1.Baskı, Ankara.
URL 1: https://1.bp.blogspot.com/-6ga0ROT--wA/XFxTUMwsnDI/AAAAAAAAvaI/kLun-eO9EQckwUW24FHX3vTik0xwuMIeQCLcBGAs/s1600/sur_diyarbakir.jpg 06.10.2022
URL 2: Google Earth 06.10.2022
URL 3: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2022-49685 17.12.2022
URL 4: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/02/20200220-1.htm 24.11.2022
URL 5: https://biruni.tuik.gov.tr/yapiizin/giris.zul 14.11.2022
