Yerel Yönetimlerde Sosyal Yardımlar ve Yoksullukla Mücadele: İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İlçe Belediyeleri Örnekleri

Hidayet ŞAL; Dilek GÖZE KAYA

Authors

Hidayet ŞAL
Dilek GÖZE KAYA Süleyman Demirel Üniversitesi

Keywords:

Refah Devleti, Yoksullukla Mücadele, Sosyal Yardımlar, Yerel Yönetimler

Abstract

Bir nüfus topluluğunun içinde farklı sosyal kesimlerden insanlar bulunmaktadır. Nakdi ve manevi sosyal destekler; toplum içinde bireysel olarak ellerinde olmayan nedenlerden dolayı yoksul, dar gelirli, engelli, hasta, meczup ve muhtaç durumda olan vatandaşlara, asgari bir yaşam standardı sunmak için kamu kaynaklarından tahsis edilen ve mevcut durumun bertaraf edilmesi veya iyileştirilmesi için harcanılmak üzere ayrılan paylardır. Ayrıca küreselleşen Dünya düzeninde sosyal devlet anlayışı giderek artan bir önem arzetmektedir. Bu anlayış toplumun çeşitli kesimlerinde eşit sosyal adaletin dağıtılmasını ve herkesin sosyal güvenlik şemsiyesi altında toplanması politikasını izler. Sosyal destekler birçok ülkenin anayasalarında vatandaşların tabii hakkı olacak şekilde sabitlenmiştir. Devlet eliyle verilen bu yardımlar, sosyal devlet olmanın bir gereği olarak bizim Anayasamızda da garanti altına alınmış ve tüm topluma tanınmıştır. Merkezi yönetimde durum böyleyken, yerel yönetimlerde her taşranın kendine özgü ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde; ayrıca dini inançlara ve siyasi tercihlere göre yönetimden yönetime farklılık gösterebilmektedir. Yerel yönetimlerin bütçe imkanları sınırlı olduğu için genel bütçeden yapılan sosyal yardımlara kıyasla zayıf kalmasına rağmen; konumsal olarak ihtiyaç sahibi kişilere daha yakın olduğu için kıt kaynaklarla sunulan imkanlar daha verimli kullanılmaktadır. Bu çalışmada yerel yönetimlerin sunduğu sosyal yardımlar işlenecek olup İstanbul İlindeki belediyelerden sosyal yardım örnekleri verilecek ve yönetimler arasında karşılaştırma yapılacaktır.

References

Aydın, M. K. ve Çakmak, E. (2017). Sosyal Devletin Temelleri. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi. 1-19.

Berk, F. (2014). Farklı Devlet Sistemlerinde Karşılaştırmalı Sosyal Refah ve Hizmet Modelleri. Sokak Kitapları. İstanbul. 44-51.

Dilik, S. (1980). Sosyal Yardımlar: İki Anlamlı Bir Terim. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. (35).

Dilik, S. (1988). Sosyal Güvenlik Tarihsel Gelişimi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. (43).

Eraslan Yayınoğlu, P. (2005). Yerel Yönetimler Kuruluşlarında Halkla İlişkiler İşlevleri ve Yeni Yaklaşımlar. Selçuk İletişim. 3(4). 41-52.

Ersöz, H. Y. (2010). 5272 Sayılı Yasa Öncesinde Türkiye’de Belediyelerin Sosyal Politika Alanındaki Deneyimleri. Sosyal Siyaset Konferansları. 133-151.

Ersöz, H. Y. (2005). Sosyal Politika-Refah Devleti-Yerel Yönetimler İlişkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 759-775.

Güloğlu, T. ve Es, M. (2008). Yerelleşen Sosyal Yardım ve Hizmetler. 1. Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu. Bildiriler Kitabı. 257-267.

Koç, N. ve Ökmen, M. (2015). Sosyal Belediyecilik Anlayışı Çerçevesinde Seçilmiş Belediyelerin Sosyal Bütçelerinin Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi. (168). 69-84.

Kutlu, D. (2018). Sosyal Yardım Alanlar. İletişim Yayınları. İstanbul.

Küçükali, A. (2015). Engellilere Uygulanan Sosyal Yardımlar. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi. (35). 100-115.

Özbudun, E. (2018). Anayasa Hukuku. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Eskişehir.

Özdemir, S. (2010). Sosyal Refahın Sağlanmasında Yeni Bir Anlayış: Sosyal Refahı Sağlayıcı Kurumlar. Journal of Social Policy Conferences. 97-127.

Özdemir, S. (2004). Kar Gütmeyen Kuruluşlar ve Sosyal Refah'ın Sağlanmasında Artan Rolü. Journal of Social Policy Conferences. 129-161.

Talas, C. T. (1997). Toplumsal Ekonomi: Çalışma Ekonomisi. İmge Kitabevi. 7. Baskı. Ankara.

Tiyek, R. (2012). Yerel Yönetimlerin Sosyal Politika Uygulamalarındaki Rolü: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal Yardım Birimi Örneği. Yerel Politikalar Dergisi. (2). 53-84.

Tomanbay, İ. (2020). Sosyal Hizmet Mevzuatı. Sosyal Hizmet Mevzuatının Kavramsal Çerçevesi Temelleri. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Eskişehir.

Tekindal, M. (2018). Türkiye’de Sosyal Yardımların Yapısal İşlevsel Yaklaşıma Göre Analizi. Hacettepe Üniversitesi Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. 29(2). 335-362.

Ülken, H. Z. (1969). Sosyoloji Sözlüğü. Talim ve Terbiye Dairesi Yayınları. İstanbul.

Ünsür, A. (2020). Engellilere Yönelik Beceri Kazandırma ve İstihdam Faaliyetleri ile Bu Alanda Yerel Yönetimlerin Rolü. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Örneği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 9(23). 132-164.

Yay, S. (2015). 1980’den Günümüze Türkiye’de Sosyal Yardım Alanındaki Gelişmeler ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu. Ekonomi Bilimleri Dergisi. 18-33.

Savcı Yörük, E. (2011). Sosyal Devlet Anlayışı ve Türkiye’deki Gelişimi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 166-179.

Zengin, E. ve Öztaş, C. (2009). Yerel Yönetimler ve Sosyal Yardımlar: Üsküdar Belediyesi Örneği. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi. 4(16). 1-20.

https://ibb.istanbul/BBImages/Slider/Image/2023-butce-kitabi.pdf (Erişim Tarihi: 18.07.2023)

https://dayanisma.avcilar.bel.tr/dayanisma-sepeti-basvuru-formu (Erişim Tarihi: 11.06.2023)

https://istatistik.istanbul/İBBİstatistikOfisi (Erişim Tarihi: 08.07.2023)

https://www.turkiye.gov.tr/bagcilar-belediyesi-hizmetleri-sorgulama?islem=detay&index=4 (Erişim Tarihi: 18.05.2023)

https://sosyalhizmetler.ibb.gov.tr/mudurlukdetay.aspx?ID=2 (Erişim Tarihi: 11.04.2023)

http://www.adalar.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 08.06.2023)

https://www.avcilar.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 13.07.2023)

https://www.bagcilar.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 15.05.2023)

https://www.atasehir.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 17.07.2023)

https://www.bakirkoy.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 24.06.2023)

https://www.bayrampasa.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 22.07.2023)

https://besiktas.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 18.08.2023)