Sürekli İyileştirme Projelerinin Seçim Kriterlerinin Değerlendirilmesi: DEMATEL Yöntemi Uygulaması
Keywords:
DEMATEL, Çok Kriterli Karar Verme, Proje SeçimiAbstract
İşletmeler uyguladıkları kalite yönetim felsefelerinin sonucu olarak süreçlerde iyileştirmeler yapmak durumundadırlar. Bu çalışmada, sürekli iyileştirme projelerinden Kaizen iyileştirme projelerinin seçiminde kullanılan kriterlerin önceliklendirilmesinde çok kriterli karar verme yöntemlerinin uygulanabilirliğini göstermek amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, Kaizen iyileştirme projelerinin seçiminde etkili olan kriterlerin önceliklendirilmesinde çok kriterli karar verme yöntemi olan DEMATEL yöntemi kullanılmıştır. Aydın ili Organiza Sanayi bölgesinde faaliyet gösteren bir üretim işletmesinde, Kaizen iyileştirme projelerinin seçiminde etkili kriter sekiz kriter belirlenmiştir. DEMATEL yöntemiyle yapılan analiz sonuçlarına göre en önemli kriterlerin üretim standartlaştırma, kalite iyileştirme, rework azaltma ve üretim adedi artışı olduğu bulunmuştur. Sürekli iyileştirme projelerinin hangisinin öncelikli olarak seçileceği işletmeler için oldukça önemlidir. Seçim aşamasında hangi kriterlerin dikkate alınacağının belirlenmesi gerekmektedir. Çok kriterli karar verme yöntemlerinden DEMATEL yöntemi seçim kriterlerin önem sıralamasını yapmakta ve hangi kriterlerin etkileyen veya etkilenen kriterler olduğunun belirlenmesine yardımcı olmaktadır.
References
Aksakal, E., & Dağdeviren , M. (2010). ANP ve DEMATEL Yöntemleri ile Personel SeçimiProblemine Bütünleşik Bir Yaklaşım. Gazi Üniversitesi Müh. Mim. Fak.Der., 25(4), 905-913.
Aleu, G. F., and Van Aken, E. M. (2016). Systematic literature review of critical success factors for continuous improvement projects. In International Journal of Lean Six Sigma, 7(3), 214-232.
Altıntaş, M., Erginel, N., & Küçük , G. (2016). Determining the Criteria and Evaluating Six Sigma Project via Fuzzy ANP Methodin Group Decision Method. IFAC-Papersonline, 49(12), s. 1850-1855.
Battal , Ü. (2018). Türkiye’de Havayolu Taşımacılığının Finansman Sorunları: DEMATEL Yöntemi Uygulaması. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 96-111.
Bumblauskas , D., & Meyer, B. (2015). Continious Improvement Project Selection and Execution. Proceedings of the POMS.
Durmaz , Ç. (2022). Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerini Kullanarak Sürekli İyileştirme Projelerinin Seçimi ve Önceliklendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Eski, Ö., & ARAZ, Ö. U. (2021). İyileştirme Projelerinin Bulanık VIKOR Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 32(3), s. 473-495.
Karaoğlan , S. (2016). DEMATEL ve VIKOR Yöntemleriyle Dış Kaynak Seçimi: Otel İşletmesi Örneği. Akademik Bakış Dergisi(55), 9-24.
Kargı, V. A. (2015). Bir İmalat Şirketinin İyileştirme Projesi Seçiminde Bulanık Analitik Hiyerarşi Sürecinin Ugulanması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 329-340.
Kaswan, M.S., Rathi, R., Garza-Reyes, J.A., Antony, J. (2023). Green Lean Six Sigma Sustainability- Oriented Project Selection and Implementation Framework for Manufacturing Industry. International Journal of Lean Six Sigma,14(1), 33-71.
Khan, S. A., Kaviani, M., Galli , B. J., & Istihaq, P. (2019). Application of Continuous Improvement Techniques to Improve Organization Performance A Cade Study. International Journal of Lean Six Sigma, 10(2), 542-565.
Kumar, S., Dhingra, A. K., & Shing , B. (2018). Kaizen Selection for Continuous Improvement Through VSM-Fuzzy- TOPSIS in Small-Scale Enterprises: an Indian Case Study. Hindawi Advances in Fuzzy Systems, 10, 1-11.
Lammoglia, J.S.M., Brandalise, N., Hernandez, C.T. (2020). Analytic Hierarchy Process-BOCR Applied for The Best Lean Project Selection for Production Lines. Independent Journal of Management and Production, 11(1), 54-64.
Pakdil, F., Toktaş , P., & Can, G. F. (2020). Six Sigma Project Prioritization and Selection: a Multi-Criteria DEcision Making Approach in Healthcare Industry. Intrenational Journal of Lean Six Sigma, 12(3), 553-578.
Perçin, S., & Kahraman, C. (2010). An Integrated Fuzzy Multi-Criteria Decision-Making Approach for Six Sigma Project Selection. International Journal of Computational Intelligence Systems, 3(5), 610-621.
Raval , S. J., Kant, R., & Shankar, R. (2021). Analyzing the Critical Success Factors Influencing Lean Six Sigma Implementation: Fuzzy DEMATEL Approach. Journal of Modelling in Management, 16(2), s. 728-764.
Rudnik, K., Bocewicz, G., Kucinska-Landwojtowicz, A., & Czabak-Gorska, I. D. (2021). Ordered Fuzzy WASPAS Method for Selection of Improvement Projects. Expert Systems with Applicaitons, 169, s. 1-18.
Sarı, E. B. (2019). Endüstri İşletmelerinde Kaizen Çalışmalarının Etkinlilklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesine Yönelik Bir Uygulama. International Review of Economics and Management, 7(1), s. 95-114.
Shaygan, A., & Testik, Ö. M. (2019). A Fuzzy AHP-Based Methodology for Project Prioritization and Selection. Soft Computing- a Fusion of Foundation, Methodologies and Applications, 23(4), s. 1309-1319.
Shukla, V., Swarnakar, V., & Singh, A. R. (2021). Prioritization of Lean Six Sigma project selection criteria using Best Worst Method. Materials Today: Proceeding, 47, 5749-5754.
Singh, M. S., Rathi, R., Antony, J., & Garze-Reyes, J. A. (2021). Lean Six Sigma Project Selection in a Manufacturing Environment Using Hybrid Methodology Based on Intuitionistic Fuzzy MADM Approach. IEEE Transactions on Engineering Management, 1-15. doi:doi: 10.1109
Tabatabaei, M. H., Firouzabadi, S. A., Amiri, M., & Ghahremanloo, M. (2020). A combination of the fuzzy best-worst and Vikor methods for prioritisation the Lean Six Sigma improvement projects. International Journal of Business Continuity and Risk MAnagement, 10(4).
Tsai, W. H., & Chou, W. C. (2009). Selecting Management Systems for Sustainable Development in SMEs: a Novel Hybrid Model Based on Dematel, ANP and ZOGP. Expert Systems with Applications, 36(2), 1444-1458.
Tseng, M.-L., & Lin, Y. H. (2009). Application of Fuzzy DEMATEL to develop a Cause and Effect Model of Municipal Solid Waste Management in Metro Manila. Environ Monit Assess, 158, 519-533.
Vinodh, S., & Swarnakar, V. (2015). Lean Six Sigma Project Selection Using Hybrid Approach Based on Fuzzy DEMATEL-ANP-TOPSIS. International Journal of Lean Six Sİgma, 6(4), s. 313-338.
Wang, F.-K., Hsu, C.-H., & Tzeng, G.-H. (2014). Applying a Hybrid MCDM Model for Six Sigma Project Selection. Mathematical Problems in Engineering, 4, 1-13.
