Yönetimde Liderlik Kavramı ve Davranışsal-Dönüştürücü Liderlik Paradigmalarının Karşılaştırılması
Keywords:
davranışsal liderlik, dönüşümcü liderlik, liderlik paradiğmaları, liderlik teorileriAbstract
Bu çalışma, davranışsal liderlik ve dönüşümcü liderlik paradigmalarını karşılaştırarak liderlik teorilerindeki önemli yaklaşımları analiz etmektedir. Davranışsal liderlik, liderin davranışlarının etkisi üzerinde odaklanırken, dönüşümcü liderlik, liderin takipçileri üzerindeki dönüştürücü etkisine odaklanır.
Davranışsal liderlik paradigmaları, liderin görev odaklı davranışları ve ilişki odaklı davranışları arasındaki dengeyi vurgular. Görev odaklı davranışlar, takımın hedeflere ulaşmasına yönelik yönergeler ve planlamalar sağlarken, ilişki odaklı davranışlar ise takım üyelerinin duygusal ihtiyaçlarını karşılamaya ve ilişkileri güçlendirmeye odaklanır. Bu paradigma, liderin liderlik tarzını takımın gereksinimlerine göre ayarlamasını önerir.
Dönüşümcü liderlik paradigması, liderin takipçilerini dönüştürmeye ve motive etmeye odaklanır. Bu liderlik yaklaşımı, liderin vizyon, ilham, motive etme ve takımın potansiyelini ortaya çıkarma yeteneklerine vurgu yapar. Dönüşümcü liderler, takipçilerin liderlik becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur, onları kişisel ve profesyonel olarak büyütmek için destekler.
Bu makalede, her iki liderlik paradigması da kavramsal ve uygulama açısından karşılaştırılmıştır. Davranışsal liderlik, liderlik etkinliklerini ve davranışlarını tanımlamak için belirli bir çerçeve sunarken, dönüşümcü liderlik daha geniş bir perspektif sunar ve liderin takipçiler üzerindeki etkisine odaklanır.
Sonuç olarak, davranışsal liderlik ve dönüşümcü liderlik paradigmaları arasında farklılıklar ve benzerlikler vardır. Davranışsal liderlik, liderin belirli davranışlarını vurgularken, dönüşümcü liderlik liderin dönüştürücü etkisine odaklanır. Her iki paradigma da liderlik alanında önemli teorik yaklaşımları sunar ve liderlerin etkili şekilde takımlarını yönetmelerine yardımcı olabilir.
References
Bartošová, H. (1998) Management: teorie a praxe policejní činnosti. PAČR v Praze, ISBN 80-85981-96-3
Buckingham, M., Coffman, C. (2005): First, Break All the Rules, London: Simon&Schuster UK. ISBN 1-4165-0266-1
Eskandari, M. (2014). Analysis and criticism on transformational leadership. pp. 124-126.
Gedik, Y. (2020), Dönüşümsel ve işlemsel liderlik. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(2), 19-34.
Genç, Turan (1998), Kamu Yönetimi, age, s. 181-187.
Khorshid, S., & Pashazadeh, A. (2014). The effect of transformational leadership on organizational learning capabilities with respect to the mediating role of organizational intelligence, Journal of Change Management, 6(11), p.7.
Korejan, M. M., & Shahbazi, H. (2016). An analysis of the transformational leadership theory. Journal of fundamental and applied sciences, 8(3), 452-461.
Kouzes, J., Posner, B. (2002), The Leadership Challenge, (3rd Ed), Jossey Bass, San Francisco, ISBN 0-7879-5678-3.
Lee, (2010). ] http://www.leeiacocca.net/scorecard/Default.aspx, (2010).
Mecek, M. ve Kocakula Yıldırım, Ö. (2020), Yönetim – idare kavramlarının yapısal – işlevsel analizi ve kavramsal açıdan tanımlanması. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(54), 1411-1425.
Mecek, M. ve Yılmaz, V. (2021), Postmodern kamu yönetimi ekseninde yerel yönetişim ve katılım, Postmodern Kamu Yönetimi (Ed. B. Parlak, K. C. Doğan), Nobel Yayınları, Ankara, 231-273.
Mirkamali, M., Shateri, K., & Uzbashi, A. (2013). Explaining the role of transformational leadership in the field of organizational creativity, Journal of Innovation and Value Creation, 2, p. 23.
Northouse, P.G. (2010), Leadership: Theory and Practice (5th Ed), Sage Publications, ISBN 978-1-4129-7488-2
Odumeru JA, Ifeanyi GO. Transformational vs. transactional leadership theories: evidence in literature. International Review of Management and Business Research 2013; 2:355–61.
Özsalmanli, A. Y. (2005). Türkiye’de Kamu Yönetiminde Liderlik ve Lider Yöneticilik. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 137-146.
Richards, D., Engle, S. (1986), After the vision: Suggestions to corporate visionaries and vision chapmions, In Gray, J.H., Densten I.L., Sarros, J.C. (2003), Profilling Australian small business leadership, Working Paper Series, ISBN 1327-5216,
www.buseco.monash.edu/mgt/research/working-papers, 13.9.2011,
Ricketts K. G. (2009) Leadership vs. Management, AGRICULTURE, LEXINGTON, KY, 40546. In
Roach, C.F., Behling, O. (1984), Leaders and managers: International perspectives on managerial behavior and leadership, In James G Hunt J.G.; et al (1984), Pergamon Press, NY, ISBN 103-377-107
Schein, E. H. (2010), Organizational Culture and Leadership, Jossey-Bass, S. Francisco, ISBN 978-0-470-19060-9.
Serinkan, C. (2008). Liderlik ve Motivasyon. Nobel Yayıncılık, 2008. Ankara.
Veber, J et al. (2000), Management, základy, prosperita, globalizace, Management Press, Praha, ISBN 80-7261-029-5.
