Algılanan İş Güvencesizliği Psikolojik Dayanıklılığı Etkiler Mi? Amprik Bir Çalışma

Authors

  • Dr. Hüseyin KARAGÖZ

Keywords:

Algılanan İş Güvencesizliği, , Psikolojik Dayanıklılık, , Otel Çalışanları

Abstract

Araştırmanın amacı, algılanan iş güvencesizliğinin psikolojik dayanıklılık üzerindeki etkisini test etmektir. Bu bağlamda araştırmada örneklem olarak Aksaray ili otel çalışanları seçilmiş, ilgili örneklemden yüz yüze anket yoluyla veriler toplanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; çalışanların iş güvencesizliği algılarını ölçebilmek adına ‘‘İş Güvencesizliği Ölçeği’’ (8 madde) ve psikolojik dayanıklılığın ölçülebilmesi için ‘‘Kısa Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği’’ (6 madde) kullanılmıştır. Araştırma neticesinde toplanan veriler SPSS 28 vasıtasıyla analize tabi tutulmuş, örneklemi temsil eden çalışanların demografik değişkenlere göre dağılımı verilmiştir. Ardından verilerin normalliği test edilmiş, ilgili değerlerin referans aralıklarında olduğu görüldüğünden verilerin normal dağıldığı sonucuna varılmıştır. Araştırmada ilgili değişkenler arasındaki ilişkinin test edilebilmesi için basit doğrusal regresyon yöntemi tercih edilmiştir.  Sonuç olarak algılanan iş güvencesizliği ile psikolojik dayanıklılık arasında negatif yönlü güçlü bir ilişki tespit edilmiştir. Yani çalışanların iş güvencesizliği algıları arttıkça, psikolojik dayanıklılıkları azalmakta ya da iş güvencesizliği algıları azaldıkça psikolojik dayanıklılıkları artış göstermektedir. Bu durum örgütler açısından önemli bir parametre olarak kabul edilmektedir.

References

Akcin, K. (2023). The Mediating Effect of Psychological Resilience in the Impact of Increasing Job Insecurity With the Pandemic, on Organizational Commitment and Turnover Intention. Kybernetes, 52(7), 2416-2430.

Aksu, B. Ç. (2021). Covid 19 Pandemisinin Sağlık Çalışanlarının İş Güvencesizliği Algıları, Algılanan İş Stresleri Ve İşten Ayrılma Niyetleri Üzerindeki Etkilerini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(4), 747-776.

Artz, B. ve Kaya, İ. (2014). The Impact of Job Security on Job Satisfaction in Economic Contractions Versus Expansions. Applied Economics, 46 (24), 2873-2890.

Ashford, S.J., Lee, C. ve Bobko, P. (1989). Content, Causes And Consequences of Job Insecurity: A Theory-Based Measure And Substantive Test. Academy of Management Journal, 32 (4), 803-829.

Baykul, Y. (2010). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Beardslee, W. R., Swatling, S., Hoke, L., Rothberg, P. C., Velde, P. V. D., Focht, L. ve Podorefsky, D. (1998). From Cognitive Information To Shared Meaning: Healing Principles in Prevention Intervention. Psychiatry, 61(2), 112-129.

Bonanno, G. A. (2004). Loss, Trauma, And Human Resilience: Have We Underestimated The Human Capacity To Thrive After Extremely Aversive Events?.American Psychologist, 59(1) , 20–28.

Cevizci, O. ve Müezzin, E. E. (2019). Sağlık Çalışanlarında Psikolojik Belirtilerin Ve Psikolojik Dayanıklılığın İncelenmesi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(3), 166-172.

Davy, J. A., Kinicki, A. J. ve Scheck, C. L. (1997). A Test Of Job Security's Direct And Mediated Effects On Withdrawal Cognitions. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 18(4), 323-349.

De Witte, H. (1999). Job İnsecurity And Psychological Well-Being: Review Of The Literature And Exploration Of Some Unresolved Issues. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(2), 155-177.

De Witte, H. ve Näswall, K. (2003). Objective Vs Subjective Job İnsecurity: Consequences Of Temporary Work For Job Satisfaction And Organizational Commitment in Four European Countries. Economic and Industrial Democracy, 24(2), 149-188.

De Witte, H., De Cuyper, N., Handaja, Y., Sverke, M., Näswall, K. ve Hellgren, J. (2010). Associations Between Quantitative And Qualitative Job Insecurity And Well-Being: A Test İn Belgian Banks. International Studies of Management & Organization, 40(1), 40-56.

Değirmenci, B. (2022). The Effect of Job Insecurity on Job Performance During The Covid-19 Pandemic: The Moderating Role of Employee Resilience. Istanbul Management Journal, (92), 29-46.

Değirmenci, B. (2022). The Effect of Job Insecurity on Job Performance During The Covid-19 Pandemic: The Moderating Role of Employee Resilience. Istanbul Management Journal, (92), 29-46.

Doğan, T. (2015). Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102.

Eroğlu, Ş. G. ve Toros, F. (2023). Covid-19 Pandemisi Sürecinde Algılanan İş Güvencesizliğinin Algılanan Stres Üzerindeki Etkisinde Psikolojik Dayanıklılığın Aracılık Rolü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 571-589.

Eroğlu, Ş. G. ve Toros, F. COVID-19 Pandemisi Sürecinde Algılanan İş Güvencesizliğinin Algılanan Stres Üzerindeki Etkisinde Psikolojik Dayanıklılığın Aracılık Rolü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 571-589.

Fletcher, D. ve Sarkar, M. (2013). Psychological Resilience: A Review And Critique Of Definitions, Concepts, And Theory. European Psychologist, 18(1), 12-23.

George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, (10a ed.) Boston: Pearson

Goldstein, S. ve Brooks R. B. (2005). Why Study Resilience (3-15). Handbook of Resilience in Children (Ed.Goldstein, S.& Brooks R. B.) NY: Springer.

Greenhalgh, L. ve Rosenblatt, Z. (1984). Job Insecurity: Toward Conceptual Clarity. The Academy of Management Review, 9, 438–448. http://dx.doi.org/10.2307/258284

Greenhalgh, L. ve Rosenblatt, Z. (1984). Job Insecurity: Toward Conceptual Clarity. Academy of Management Review, 9 (3), 438-448.

Greenhalgh, L. ve Rosenblatt, Z. (2010). Evolution of Research on Job Insecurity. International Studies of Management and Organization, 40 (1), 6–10.

Hellgren, J., Sverke, M. ve Isaksson, K. (1999). A Two-Dimensional Approach To Job İnsecurity: Consequences For Employee Attitudes And Well-Being. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(2), 179-195.

Herrman, H., Stewart, D. E., Diaz-Granados, N., Berger, E. L., Jackson, B. ve Yuen, T. (2011). What is Resilience?.Canadian Journal of Psychiatry. Revue Canadienne De Psychiatrie, 56(5), 258-265.

Inoue, A., Kawakami, N., Eguchi, H. ve Tsutsumi, A. (2018). Interaction Effect Of Job Insecurity And Role Ambiguity On Psychological Distress in Japanese Employees: A Cross-Sectional Study. Int. Arch. Occup. Environ. Health 91 (4), 391–402.

Jacelon C. S. (1997). The Trait And Process Of Resilience. Journal of Advanced Nursing, 25, 123–129.

Jiang, Y., Huang, L., Guo, Y., Yang, Q., Li, H., Zhou, H. ve Wu, K. (2023). The Relationship Between Fear of COVID-19 and Psychological Distress in Tour Guides: The Mediating Role of Job Insecurity and the Moderating Role of Psychological Resilience. Psychology Research and Behavior Management, 3107-3119.

Karademir, T. ve Açak, M. (2019). Üniversiteli Sporcuların Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 803-816.

Kobasa, S.C. (1979). Stressful Life Events, Personality, And Health: An Inquiry Into Hardiness. Journal of Personality and Social Psychology, 37(1). 1-17.

Kobau, R., Seligman, M. E. P., Peterson, C., Diener, E. D., Zack, M. M., Chapman, D. vd. (2011). Mental Health Promotion in Public Health: Perspectives And Strategies From Positive Psychology. American Journal of Public Health, 101(8), 1-9.

Landsbergis, P. A., Grzywacz, J. G. ve LaMontagne, A. D. (2014). Work Organization, Job İnsecurity, And Occupational Health Disparities, American Journal of Industrial Medicine, 57(5), 495-515.

Leach, R. J. (2006). Job insecurity, resilience and general health of motor-trade employees (Doctoral dissertation, North-West University).

McEwen, K. (2011). Building Resilience At Work. Australia: Australian Academic Press.

McLean Parks, J., Kidder, D.L. ve Gallagher, D.G. (1998). Fitting Square Pegs İnto Round Holes: Mapping The Domain Of Contingent Work Arrangements Onto The Psychological Contract. Journal of Organizational Behavior, 19, 697-730.

Mohamed, O., Mahmoud, H. ve El-Sabahy, H. (2023). Role of Self Efficacy and Work Resilience in Head Nurses’ Job Insecurity at Main Mansoura University Hospital. Mansoura Nursing Journal, 10(1), 167-183.

Naz, N. (2020). Impact Of Abusive Supervision On Employee Well-Being With The Mediating Role Of Perceived Job Insecurity And Moderating Role Of Resilience. (Unpublished master‟ s thesis). Capital University of Science and Technology, Islamabad.

Nella, D., Panagopoulou, E., Galanis, N., Montgomery, A. ve Benos, A. (2015). Consequences Of Job Insecurity On The Psychological And Physical Health Of Greek Civil Servants. BioMed Research International, 2015.

Olsson, C. A., Bond, L., Burns, J. M., Vella-Brodrick, D. A. ve Sawyer, S. M. (2003). Adolescent Resilience: A Concept Analysis. Journal of Adolescence, 26(1), 1–11.

Önder, Ç. ve Wasti, S. A. (2002). İş Güvencesi Endeksi ve İş Güvencesi Memnuniyeti Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Analizi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 23-47.

Pallant, J. (2007). SPSS Survival Manual: A Step by Step Guide to Data Analysis Using SPSS for Windows (Version 12) 2nd ed. New York: Open University Press.

Pritzker, S. ve Minter, A. (2014). Measuring Adolescent Resilience: An Examination Of The Cross-Ethnic Validity of RS-14. Children and Youth Services Review, 44, 328-333.

Probst, T. M. (2004). Safety and Insecurity: Exploring the Moderating Effect of Organizational Safety Climate. Journal of Occupational Health Psychology, 9(1), 3.

Rutter, M. (2012). Resilience as a Dynamic Concept. Development and Psychopathology, 24, 335–344.

Salas-Nicás, S., Moncada, S., Llorens, C., Moriña, D. ve Navarro, A. (2020). A Complex View Of Perceived Job İnsecurity: Relationship Between Three Domains And Their Respective Cognitive And Affective Components. Safety Science, 129, 104796.

Sarp, P., Kumral, T. ve Bozkurt, S. (2019). Babacan Liderlik Ve İşte Var Olamama İlişkisinde İş Güvencesinin Aracı Rolü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (41), 161-168.

Sarwar, A., Naseer, S. ve Zhong, J. Y. (2020). Effects Of Bullying On Job Insecurity And Deviant Behaviors in Nurses: Roles Of Resilience And Support. Journal Of Nursing Management, 28(2), 267-276.

Sekban, B. (2019). Pilotlarda İş Güvencesizliği Algısı İle Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişkide Sürekli Kaygının Rolü (Master's thesis, Işık Üniversitesi).

Sekban, B. (2019). Pilotlarda İş Güvencesizliği Algısı İle Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişkide Sürekli Kaygının Rolü (Master's thesis, Işık Üniversitesi).

Shoss, M. K. (2017). Job Insecurity: An Integrative Review And Agenda For Future Research. Journal Of Management, 43(6), 1911-1939.

Shoss, M. K., Jiang, L. ve Probst, T. M. (2018). Bending Without Breaking: A Two-Study Examination Of Employee Resilience in The Face Of Job Insecurity. Journal Of Occupational Health Psychology, 23(1), 112.

Silla, I., De Cuyper, N., Gracia, F. J., Peiro, J. M. ve De Witte, H. (2009). Job İnsecurity And Well-Being: Moderation By Employability. Journal of Happiness Studies, 10(6), 739-751.

Simoni, P.S. ve Paterson, J. J. (1997). Hardiness, Coping And Burnout in The Nursing Workplace. Journal of Professional Nursing, 13, 178– 185.

Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. ve Jennifer Bernard, J. (2008). The Brief Resilience Scale: Assessing the Ability to Bounce Back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194–200.

Sverke, M. ve Hellgren, J. (2002). The Nature Of Job Insecurity: Understanding Employment Uncertainty On The Brink Of A New Millennium. Applied Psychology: An International Review, 51(1), 23-42.

Sverke, M., Hellgren, J. ve Näswall, K. (2002). No Security: A Meta-Analysis And Review Of Job İnsecurity And İts Consequences. Journal Of Occupational Health Psychology, 7(3), 242.

Wang, J. L. ve Zhang, D. J. (2015). Resilience Theory And its Implications For Chinese Adolescents. Psychological Reports: Disability & Trauma, 117(2), 354-375.

Wilson, J. M., Lee, J., Fitzgerald, H. N., Oosterhoff, B., Sevi, B. ve Shook, N. J. (2020). Job Insecurity and Financial Concern During the COVID-19 Pandemic Are Associated with Worse Mental Health. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 62 (9), 686–691.

Windle, G. (2011). What is Resilience? A Review and Concept Analysis. Reviews in Clinical Gerontology, 21, 152–169.

Zekic, N. (2016). Job Security or Employment Security: What’s in a Name?.European Labour Law Journal, 7 (4): 549-576.

Zhang, S. X., Liu, J., Afshar Jahanshahi, A., Nawaser, K., Yousefi, A., Li, J. ve Sun, S. (2020). At The Height Of The Storm: Healthcare Staff’s Health Conditions And Job Satisfaction And Their Associated Predictors During The Epidemic Peak of COVID-19. Brain, Behavior, and Immunity, 87, 144–146.

Published

2024-03-31