Algılanan COVID-19 Bulaşılabilirliğinin Hijyen Ve COVID-19’dan Kaçınma Davranışlarına Etkisi
Keywords:
COVID -19’dan Kaçınma,, Hijyen, Algılanan BulaşılabilirlikAbstract
Bu araştırmanın temel amacı, “Algılanan COVID-19 Bulaşılabilirliğinin Hijyen ve COVID-19’dan Kaçınma Davranışlarına Etkisinin Yol Analizi ile Belirlenmesidir”. Bu amaçla öncelikle araştırmanın amacı, önemi, varsayımları, sınırlıkları, genel bilgiler (pandemi, coronavirüsler, COVİD-19, epidemiyolojisi, klinik özellikleri, bulaş yolları), algılanan COVID-19 bulaşılabilirliği, COVID-19’dan kaçınma ve hijyen hakkında bilgiler verilmiştir. Araştırmanın evrenini; 2022 yılının Temmuz-Ağustos aylarında Adana il merkezinde yaşayan 18 yaş ve üstü bireyler oluşturmaktadır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada; farklılık testleri, yol (path) analizi teknikleri kullanılmıştır. Toplamda 412 kişiden elde edilen veriler, SPSS ve AMOS paket programları ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın güvenilirlik katsayısı Alfa = 0,887’dır. Bu değer 0,80≤α<1,00 arasında olduğundan, çalışmanın güvenilirliği yüksek derecededir. Algılanan COVID-19 bulaşılabilirliğinde, COVID-19’dan kaçınmada ve hijyen davranışlarında demografik verilere göre farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla; “Bağımsız Örneklemler T Testi” ve “Tek Yönlü ANOVA” testleri yapılmıştır. Bağımsız örneklemler t-testi sonucunda katılımcıların medeni durumuna, cinsiyete, eğitim durumuna, yaşa ve gelir düzeyine göre bütün boyutlar “kararsızım” demişlerdir. Yol (path) analizi sonucunda bulunan uyum değerleri bulunan modelin yapı geçerliliğinin olduğunu göstermiştir. Araştırmanın path (yol) analiz sonuçlarına göre; Bağımsız değişken olan algılanan COVID-19 bulaşılabilirliğinin, hijyen davranışları ve COVID-19’dan kaçınma bağımlı değişkenleri üzerindeki direk etkisi önemli ve pozitif bulunmuştur.
References
Altun, I., Dede Cinar, N., & Dede, C. (2013). Hygiene behaviour in university students in Turkey. Journal of Pakistan Medical Association, 63(5), 585-589.
Altun, Y. (2020). Covid-19 Pandemisinde Kaygı Durumu ve Hijyen Davranışları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 312-317.
Artan, T., Karaman, M., Atak, I., & Cebeci̇, F. (2020). Covid-19 Salgınına Yönelik Algı ve Tutumları Değerlendirme Ölçeği’nin Değerlendirilmesi. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(2), 101-107.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2002). Research methods in education. routledge.
Çiçek, B., Şahin, H., & Erkal, S. (2020). “Covid-19 Hijyen Ölçeği”: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Turkish Studies, 15(6), 339-350.
Demir Gökmen, B., Balkan, A. B., & Aras, G. N. (2020). Kovid 19 Pandemisine Yönelik Algı ve Duyguların İncelenmesi. Ejons International Journal On Mathematics, Engineering-Natural Sciences, 15, 614-24.
Duncan, L. A., Schaller, M., & Park, J. H. (2009). Perceived vulnerability to disease: Development and validation of a 15-item self-report instrument. Personality and Individual differences, 47(6), 541-546.
Ekiz, D. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (6.Basım). Anı Yayıncılık.
Geniş, B., Gürhan, N., Koç, M., Geniş, Ç., Şirin, B., Çırakoğlu, O. C., & Coşar, B. (2020). Development of perception and attitude scales related with COVID-19 pandemia. Pearson journal of social sciences-humanities, 5(7), 306-328.
Günay, F. (2021). COVİD-19 Pandemisi ile ilgili ebeveyn farkındalığının ve kaygı düzeyinin değerlendirilmesi [Tez]. Ankara Üniversitesi.
Hamid, S., Mir, M. Y., & Rohela, G. K. (2020). Novel coronavirus disease (COVID-19): A pandemic (epidemiology, pathogenesis and potential therapeutics). New Microbes and New Infections, 35, 100679. https://doi.org/10.1016/j.nmni.2020.100679
Hicks, L. L., Meltzer, A. L., French, J. E., Altgelt, E. E., Turner, J. A., & McNulty, J. K. (2022). Perceptions of Infectability to Disease Moderate the Association between Daily Concerns about Contracting COVID-19 and Satisfaction with Sex. Archives of Sexual Behavior, 51(1), 197-202. https://doi.org/10.1007/s10508-021-02076-8
Kalkanli, A. A. (2021). Gebelikte algılanan bulaşıcı hastalık risk ölçeği: COVID-19 versiyonunun geliştirilmesi [Doktora Tezi]. Sağlık Bilimleri Üniversitesi.
Karagöz, Y. (2019). SPSS VE AMOS Uygulamalı Nicel-Nitel-Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği (2.Basım). Nobel Yayın Dağıtım.
Lau, J. T. F. (2003). Monitoring community responses to the SARS epidemic in Hong Kong: From day 10 to day 62. Journal of Epidemiology & Community Health, 57(11), 864-870. https://doi.org/10.1136/jech.57.11.864
Ouyang, F., Wu, H., Yang, Y., Tan, W., Zhang, J., & Gu, J. (2020). Countermeasures for rapid spread of new coronavirus-based pneumonia in Wuhan Ouyang Fen, Wu Heyu, Yang Ying, Tan Wei, Zhang Jing, Gu Jie. General Nursing.
Safra, L., Sijilmassi, A., & Chevallier, C. (2021). Disease, perceived infectability and threat reactivity: A COVID-19 study. Personality and Individual Differences, 180, 1-6. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110945
Sağlık Bakanlığı. (2020). COVID-19 Nedir ? COVID-19 Bilgilendirme Platformu. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html
Stangier, U., Kananian, S., & Schüller, J. (2021). Perceived vulnerability to disease, knowledge about COVID-19, and changes in preventive behavior during lockdown in a German convenience sample. Current Psychology, 1-9. https://doi.org/10.1007/s12144-021-01456-6
UNICEF. (2022). Koronavirüsü hastalığı: (COVID-19) Anne babaların bilmesi gerekenler. https://www.unicef.org/turkiye/koronavirusu-hastaligi-covid-19-anne-babalarin-bilmesi-gerekenler
WHO. (2020). COVID-19 hastalığında maske kullanımına ilişkin öneriler (ss. 1-19). World Health Organization.
