Hisse Senedi ve Döviz Piyasalarında Zayıf Formda Etkinliğin Test Edilmesi: Türkiye Örneği
Keywords:
Hisse Senedi Piyasası, Döviz Piyasası, Zayıf Formda EtkinlikAbstract
Bu çalışmanın amacı hisse senedi ve döviz piyasalarında zayıf formda etkinliğin incelenmesidir. Bu çerçevede Türkiye hisse senedi ve döviz piyasaları açısından BIST 100 Endeksinin, Dolar/TL kurunun ve Euro/TL kurunun 01.01.2014-28.11.2024 dönemine ilişkin günlük kapanış fiyatları üzerinden analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacına uygun olarak zayıf formda etkinliklerin tespit edilmesinde ADF ve PP birim kök testleri ile varyans oranı testi kullanılmıştır. Birim kök testleri sonucunda elde edilen bulgular, Türkiye’de analiz dönemi içinde hisse senedi ve döviz piyasalarının zayıf formda etkin olduğunu göstermektedir. Varyans oran testi ise BIST 100 Endeksi ile Euro/TL kurunun zayıf formda etkin olduğuna ve Dolar/TL kurunun ise zayıf formda etkin olmadığına dair kanıtlar sunmaktadır. Piyasaların zayıf formda etkin olması, yatırımcıların geçmiş dönemlere ait verileri kullanarak normalin üzerinde getiri elde edemeyeceğini, fiyatların rassal bir şekilde gerçekleştiğini ifade etmektedir.
References
Açıkalın, S., & Sakınç, İ. (2022). Zayıf Form Etkinlik ve Kripto Para Piyasası. Maliye ve Finans Yazıları, (117), 177-196.
Angelovska, J. (2018). Testing Weak Form of Stock Market Efficiency at The Macedonian Stock Exchange. UTMS Journal of Economics, 9(2), 133-144.
Asiri, B. (2008). Testing Weak‐Form Efficiency in The Bahrain Stock Market. International Journal of Emerging Markets, 3(1), 38-53.
Başarır, Y., & Serel, A. (2021). Türkiye Döviz Piyasasinda Etkin Piyasalar Hipotezinin Davranişsal Finans Açisindan Tespiti. Journal of Management and Economics Research, 19(3), 77-93. http://dx.doi.org/10.11611/yead.970584
Berke, B., Özcan, B., & Dizdarlar, H. I. (2014). Döviz Piyasasının Etkinliği: Türkiye için Bir Analiz. Ege Academic Review, 14(4), 621-636.
Chang, B. H., Ahmed, P., Ghumro, N., & Rehman, M. U. (2018). Are Gold Markets Weak Form Efficient? Evidence from China, India and Russia. Sukkur IBA Journal of Management and Business, 5(1), 52-65.
Chen, C. P., & Metghalchi, M. (2012). Weak-Form Market Efficiency: Evidence from the Brazilian Stock Market. International Journal of Economics and Finance, 4(7), 22-32. http://dx.doi.org/10.5539/ijef.v4n7p22
Celik, T. T., & Taş, O. (2009). Etkin Piyasa Hipotezi ve Gelişmekte Olan Hisse Senedi Piyasaları. İTÜDERGİSİ/b, 4(2), 11-22.
Çil Yavuz, N. (2014). Finansal Ekonometri. İstanbul: Der Yayınları.
Emenike Kalu, O. (2017). Weak-Form Efficiency After Global Financial Crisis: Emerging Stock Market Evidence. Journal of Emerging Market Finance, 16(1), 90-113.
Erataş Sönmez, F. (2021). Etkin Piyasa Hipotezinin Geçerliliği: G7 Ülkeleri Örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 28(1), 67-82.
Ergül, N. (2009). Ulusal Hisse Senetleri Piyasasında Etkinlik. Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(1), 101-118.
Eyüboğlu, K., & Kızıltoprak, G. (2022). Metal Emtia Piyasalarında Zayıf Formda Etkinliğin İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 605-618.
Fama, E. F. (1965). The Behavior of Stock-Market Prices. The journal of Business, 38(1), 34-105.
Hepsağ, A., & Akçalı, B. Y. (2015). Zayıf Formda Piyasa Etkinliğinin Asimetrik Doğrusal Olmayan Birim Kök Testi Ile Analizi: G-7 ve E-7 Ülkeleri Örneği. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 9(2), 73-90.
Jain, P., Vyas, V., & Roy, A. (2013). A Study on Weak Form of Market Efficiency during the Period of Global Financial Crisis in the form of Random Walk on Indian Capital Market. Journal of Advances in Management Research, 10(1), 122-138.
Kamışlı, M., & Temizel, F. (2019). Hedge Fon Piyasalarinda Zamanla Değişen Zayif Formda Etkinlik. Journal of Management and Economics Research, 17(3), 312-323.
Kayral, İ. E., & Alagöz, H. M. (2019). G-20 Üyesi Ülke Borsalarinin Zayif Formda Piyasa Etkinliğinin Test Edilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(3), 809-828.
Koyuncu, T., & Aslan, A. (2017). Etkin Piyasa Hipotezi ve Gelişmiş Borsalar Üzerine Bir Uygulama: Panel Veri Analizi. Kapadokya Akademik Bakış, 1(1), 17-30.
Küçükkaplan, İ., Kılıç, E., Pazarcı, Ş., & Kar, A. (2023). G-8 Ülkelerinde Etkin Piyasa Hipotezinin Test Edilmesi: Fourier Kırılmalı Birim Kök Testlerinden Yeni Kanıtlar. Journal of Economic Policy Researches, 10(1), 1-18. https://doi.org/10.26650/JEPR1071070
Lo, A. ve Mackinlay, A. C. (1988). Stock Market Prices Do Not Follow Random Walks: Evidence from A Simple Specification Test. Review of Financial Studies, 1, 41-66.
Mahalwala, D. R. (2022). Examining the Weak-Form Market Efficiency in Cryptocurrency Market. International Journal of Advances in Engineering and Management (IJAEM), 4(5), 1328-1335.
Mishra, P. K. (2011). Weak Form Market Efficiency: Evidence from Emerging and Developed World. The Journal of Commerce, 3(2), 26-34.
Öz, D. (2024). Finansal Piyasalarda Etkinlik Hipotezi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, (40), 35-45.
Özkan, O. (2020). Zayıf Form Piyasa Etkinliği Kapsamında Türkiye Döviz Piyasası Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(2), 471-484.
Özkan, O., & Şahin, E. E. (2020). Etkin Piyasalar Hipotezi Kapsamında Kripto Paraların Zayıf Form Bilgisel Etkinliklerinin Karşılaştırılması. Turkish Studies-Economics, Finance, Politics, 15(4), 2393-2406.
Samuelson, P. A. (1965). Proof That Properly Anticipated Prices Fluctuate Randomly. Industrial Management Review, 6(2), 41-49.
Shaker, A. T. M. (2013). Testing the Weak-Form Efficiency of the Finnish and Swedish Stock Markets. European Journal of Business and Social Sciences, 2(9), 176-185.
Srinivasan, P. (2010). Testing Weak-Form Efficiency of Indian Stock Markets. Asia Pacific Journal of Research in Business Management, 1(2), 134-140.
Şahin, Ö. (2020). Finansal Piyasa Etkinliğinin Run Testi ve Volatilite Modelleri ile Analizi: BIST 100, Dolar Kuru ve Altın Fiyatı Piyasaları Üzerine Bir Uygulama. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(2), 333-348.
Tarı, R. (2010). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Yücel, Ö. (2016). Finansal Piyasa Etkinliği: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama. International Review of Economics and Management, 4(3), 107-123.
Zeren, F., Kara, H., & Arı, A. (2013). Piyasa Etkinliği Hipotezi: İMKB Için Ampirik Bir Analiz. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (36), 141-148.
Zitis, P. I., Kakinaka, S., Umeno, K., Stavrinides, S. G., Hanias, M. P., & Potirakis, S. M. (2023). The Impact of COVID-19 on Weak-Form Efficiency in Cryptocurrency and Forex Markets. Entropy, 25(12), 1622.
