Sağlık İnancının Sağlıkta Giyilebilir Teknolojileri Benimseme Niyeti Üzerine Etkisi
Anahtar Kelimeler:
Sağlık İnancı,- Giyilebilir Teknolojiler,- Benimseme NiyetiÖzet
Giyilebilir teknolojiler, kullanıcıların vücuduna takılabilen aksesuarlara dahil edilen bir elektronik teknolojilerdir. Teknolojik özellikleri sağlık özellikleriyle birleştiren sağlık hizmetleri giyilebilir teknoloji ürünleri, kullanıcıların sağlığına ilişkin bilgilerin gerçek zamanlı olarak izlenmesinde önemlidir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, sağlık inancı ile sağlıkta giyilebilir teknolojileri benimseme niyeti arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmanın bir diğer amacı ise, sağlık inancı ve sağlıkta giyilebilir teknolojileri benimseme niyetinin katılımcıların demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğini tespit edilmesidir. Bu doğrultuda daha önce giyilebilir teknolojik ürünleri kullanmamış 247 kişiden çevrimiçi anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Veriler SPSS programı aracılığıyla analizlere tabi tutulmuştur. Yapılan analizler sonucunda; sağlık inancının giyilebilir teknolojileri benimseme niyeti üzerinde pozitif bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda sağlık inancının cinsiyet, yaş, eğitim ve mesleklere; sağlıkta giyilebilir teknolojileri benimseme niyetinin ise katılımcıların yaş ve eğitimlerine göre farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda sağlıkta giyilebilir teknolojileri kullanım niyetini arttırmaya yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Referanslar
Angst, C. M. ve Agarval, R. (2009). Adoption of Electronic Health Records in the Presence of Privacy Concerns: The Elaboration Likelihood Model and Individual Persuasion, MIS Quarterly, 33 (2), 339-370.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Champion, L.V. ve Skinner, C.S. (2008).The health belief model,Health Behavior and Health Educatıon Theory, Research and Practice 4th ed., Jones and Bartlett LLC, San Francisco, 31- 44.
Chan, M., Estève, D., Fourniols, J.Y., Escriba, C. ve Campo, E. (2012). Smart wearable systems: current status and future challenges, Artificial Intelligence in Medicine, 56 (3), 137-156
Chau, K. Y., Lam, M. H. S., Cheung, M. L., Tso, E. K. H., Flint, S. W., Broom, D. R., ... ve Lee, K. Y. (2019). Smart technology for healthcare: Exploring the antecedents of adoption intention of healthcare wearable technology. Health psychology research, 7(1), 33-39.
Chen, C. C. ve Shih, H. S. (2014). A study of the acceptance of wearable technology for consumers-an analytical network process perspective, The International Symposium On The Analytic Hierarchy Process, Washington, D. C.
Daniati, N., Widjaja, G., Olalla, Gracìa, M., Chaudhary, P., Nader Shalaby, M., Chupradit, S., ve Fakri Mustafa Y. (2021). The Health Belief Model’s Application in the Development of HealthBehaviors. Health Edu-cation andHealth Promotion, 9, 521-527.
Dinev, R., Xu, H., Smith, J. H. ve Hart, P. (2017). Information privacy and correlates: an empirical attempt to bridge and distinguish privacy-related concepts, European Journal of Information Systems, 22(3), 295-316.
Döner, E. (2019). Diyabetik Ayağı Olan Hastaların Hastalığa Ve Sağlığa İlişkin Tutumları İle Hastalığı Kabul Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Eroğlu, A. (2014). Çok değişkenli istatistik tekniklerinin varsayımları içinde Şeref Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (6. Baskı, ss. 207-231). Ankara: Asil Yayın Dağıtım
Fox, G., ve Connolly, R. (2018). Mobile Health Technology Adoption across Generations: Narrowing the Digital Divide. Info Systems J., 28, 995–1019.
Galasso, V., Pons, V., Profeta, P., Becher, M., Brouard, S. ve Foucault, M. (2021). Gender differences in COVID-19 attitudes and behavior: Panel evidence from eight countries, PNAS, 117 (44), 27285-27291.
Karaca, Ş., Teknoloji Kabul Modeli Bağlamında Giyilebilir Teknolojilere Yönelik Tutumun Satın Alma Niyetine Etkisi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9,1, 81-101, 2022.
Lee, C., Mehler, B., Reimer, B., ve Coughlin, J.F. (2015). User Perceptions Toward In-Vehicle Technologies: Relationships to Age, Health, Preconceptions, and Hands-On Experience. Int. J. Hum. Comput. Interact, 31, 667–681.
Lee, S.Y., ve Lee, K. (2018). Factors that influence an individual's intention to adopt a wearable healthcare device: The case of a wearable fitness tracker, Technological Forecasting and Social Change, 129, 154-163.
Li, H., Wu, J., Gao, Y., ve Shi, Y. (2016). Examining individuals’ adoption of healthcare wearable devices: An empirical study from privacy calculus perspective, International Journal of Medical Informatics, 88, 8-17.
Qasem, Z. (2021). The effect of positive TRI traits on centennials adoption of try-on technology in the context of E-fashion retailing. International Journal of Information Management, 56, 102254.
Smith, A. (2014). Older Adults and Technology Use; Pew Research Center: Washington, DC, USA.
Srivastava, G., ve Tandon, J.K. (2023). Consumer's Attıtude And Intentıon To Adopt Smart Wearables In A Developıng Country: Examınıng The Dıfferences For Demographıc And Psychographic Varıables, Business, Management and Economics Engineering, 21(01), 212-223.
Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Allyn and Bacon.
Tokuç, B., ve Berberoğlu, U. (2007). Edirne Merkez İlçe İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerde Sağlığı Geliştirici Davranışlar, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 10-16.
Wang, H., Tao, D., Yu, N., ve Qu, X. (2020). Understanding consumer acceptance of healthcare wearable devices: An integrated model of UTAUT and TTF. Int J Med Inform, 139, 104156.
Xinyan, Z., Mamun, A.A., Ali, M.H., Siyu, L., Yang, Q., ve Hayat, N. (2022). Modeling the adoption of medical wearable devices among the senior adults: Using hybrid SEM-neural network approach. Front. Public Health 10:1016065. doi: 10.3389/fpubh.2022.1016065
Yousaf, A., Mishra, A., ve Gupta, A. (2021). From technology adoption to consumption:Effect of pre-adoption expectations from fitness applications on usage satisfaction, continual usage, and health satisfaction. Journal of Retailing and Consumer Services, 62, 102655.
Zhang, M., Luo, M., Nie, R., ve Zhang, Y. (2017). Technical attributes, health attribute, consumer attributes and their roles in adoption intention of healthcare wearable technology, International Journal Of Medical İnformatics, 108, 97-109.
Zhang, Y., ve Rau, P.P. (2015). Playing with multiple wearable devices: Exploring the influence of display, motion and gender, Computers in Human Behavior, 50, 148-158
