Müze İle Eğitim Yoluyla Ortaokul Öğrencilerinde Kültürel Miras Bilinci Oluşturma
Anahtar Kelimeler:
Müze,- Kültür,- Kültürel MirasÖzet
Bu çalışmada müze ile eğitim yoluyla ortaokul öğrencilerinde kültürel miras bilinci oluşturma yolunda bir inceleme yapılmıştır. Çalışmanın kapsamı ‘Ortaokul öğrencileri, Müze ve Kültürel miras’ kavramlarından oluşmaktadır. Çalışma yapılırken nitel yöntem kullanılmıştır. Müze gezileri yapılarak öğrencilerde müze ile eğitim yoluyla kültürel miras bilinci oluşturulmaya çalışılmıştır. Öğrencilerin ait oldukları çevreden yola çıkarak değerlendirmeler ve örnekler vererek kültürü ifade etmeye çalıştıkları görülmüştür. Öğrencilerin bazı kültürel varlıkların yok olmasına yaklaşımları ve bu doğrultuda yaptıkları yorumlar sayesinde kültürel zenginliğin korunması ve devam ettirilmesi gerektiği konusunda fikir sahibi oldukları tespit edilmiştir. Çalışma sırasında öğrencilerin kültürel miras kavramının içeriğini oluşturan bazı olgular ile diğer konular arasında bağlantı kurmaya çalışarak araştırmaya daldıkları görülmüştür. Verilen örneklerden, canlı ya da ölü, hayata tanıklık etme konusunda uzun bir geçmişe sahip olanların öğrenciler üzerinde daha güçlü bir etkiye sahip olduğu ve bu etkiye neden olan tarihi unsurları merkeze aldığı sonucuna varılmaktadır.Öğrencilerin birçok farklı boyutu ele alarak ve analojilere yer açarak konuyu kavramaya çalıştıkları ortaya çıkmıştır
Referanslar
Akar, H. (2017). Durum çalışması. (2. baskı). A. Saban ve A. Ersoy. (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s. 139-176). Ankara: Anı Yayıncılık.
Akarsu, B. (Tarihsiz). Felsefi terimler sözlüğü. (6. baskı). İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Aksoy, A. ve Enlil, Z. (2013). Kültürel miras yönetiminde çağdaş yaklaşımlar. (2. baskı). A. Aksoy ve D. Ünsal (Ed.), Kültürel miras yönetimi içinde (s. 2-29). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset.
Akyürek, T. (2011). İlköğretim I. kademe görsel sanatlar dersinde müze eğitiminin tarih ve kültür bilinci oluşturulmasındaki önemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Artun, A. (2017). Tarih sahneleri sanat müzeleri 2 müze ve eleştirel düşünce. (3. baskı). İstanbul: İletişim.
Artut, K. (2010). Sanat öğretimi yöntemlerine giriş. K. Artut ve H. Pekmezci (Ed.), Güzel sanatlar eğitiminde özel öğretim yöntemleri içinde (s. 1-29). Ankara: Anı Yayıncılık.
Baş, A. (2015). Türkiye’de kutsal inançlar ve kutsal yerler. (2. baskı). C. Parla (Ed.), Türkiye’nin Kültürel Mirası-II içinde (s. 2-33). Ankara: Saray Matbaacılık.
Başaran, İ. E. (2006). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Siyasal Basın Yayın Dağıtım.
Baykara, T. (2001). Türk kültür tarihine bakışlar. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Bedir Erişti, S. D. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak görsel araştırma yöntemleri. S.D. Bedir Erişti (Ed.), Görsel araştırma yöntemleri teori, uygulama ve örnek içinde (s. 156-166). Ankara: Pegem A Akademi.
Berg, B. L. and Lune, H. (2015a). Etik konular. (8. baskı). H. Aydın (Ed), (Çev: F.N. Kırali ve H. Leblebici). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri içinde (s. 81-122). Konya: Eğitim Yayınevi.
Buyurgan, S. ve Mercin, L. (2005). Görsel sanatlar eğitiminde müze eğitimi ve uygulamaları. V. Özsoy (Ed. ), (1. baskı). Ankara: Varan Matbaacılık.
Buyurgan, S. ve Buyurgan, U. (2007). Sanat eğitimi ve öğretimi. (2. baskı). Ankara: Varan Matbaacılık.
Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. (3th ed.). Thousand Oaks: Sage.
Creswell, J.W. (2018a). Beş nitel araştırma yaklaşımı. (4. baskı). M. Bütün ve S. B. Demir (Ed.), (Çev: M. Aydın). Nitel araştırma yöntemleri içinde (s. 69-110). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Ekinci, M. (2004). Somut olmayan kültürel miras neden ve nasıl korunmalı ve nasıl müzelenmeli: sorunlar, çözümler ve ülkelerden örnekler. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Müzelenmesi Sempozyum Bildirileri. Ankara: Gazi Üniversitesi, s. 57.
Ekiz, D. (2004). Eğitim dünyasının nitel araştırma paradigmasıyla incelenmesi: doğal ya da yapay. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 415-439.
Eliot, T.S. (1987). Kültür üzerine düşünceler. (1. baskı). (Çev: S. Kantarcıoğlu). Ankara: Mas Matbaacılık.
Erder, C. (2007). Tarihi çevre bilinci. (1. baskı). Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği.
Erder, C. (2020). Tarihi çevre algısı. (2. baskı). İstanbul: YEM Yayın.
Ergun, P. (2004). Türk kültüründe ağaç kültü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Erinç, S. M. (2013). Sanat sosyolojisine giriş. (2. baskı). Ankara: Ütopya Yayınevi. Ersoy, A. (2016). Sanat kavramlarına giriş. (1. baskı). İstanbul: Hayalperest.
Ersoy, A. ve Bozkurt, M. (2016). Anlatı araştırması. (2. baskı). A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s. 237-273). Ankara: Anı Yayıncılık.
Fineberg, J. (2014). 1940’tan günümüze sanat varlık stratejileri. (1. baskı). (Çev: S. Atay Eskier ve G.E. Yılmaz). İzmir: Kara Kalem.
Göğebakan, Y. (2019). Müze ve tarih. (1. baskı). S. Buyurgan (Ed.), Müzede eğitim öğrenme ortamı olarak müzeler içinde (s. 121-140). Ankara: Pegem Akademi.
Gökberk, M. (2018). Değişen dünya değişen dil. (8. baskı). İstanbul: YKY. Greenhill-Hooper, E. (1999a). Museum and their visitors. London: Rouledge.
Greenhill-Hooper, E. (1999b). Müze ve galeri eğitimi. (Çev: M.Ö. Evren ve E.G. Kapçı). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Güngör, E. (1997). Türk kültürü ve milliyetçilik. (12. baskı). İstanbul: Ötüken Yayınları.
Güvenç, B. (2005). İnsan ve kültür. (11. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Kırışoğlu, O.T. (2005). Sanatta eğitim görmek öğrenmek yaratmak. (3. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Kırışoğlu, O.T. (2009). Sanat kültür yaratıcılık görsel sanatlar ve kültür eğitimi- öğretimi (1. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Kirk, J. and Miller, M. L. (1999). Reliability and validity in qualitative research. Newbuly Park CA: Sage.
Knowless, L. (2001). Müze gündeminde toplumsal tarih kavramını geliştirmek. B. Madran (Ed.), Toplumsal Tarih Müzesi Kuruluş Sorunları Sempozyumu, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, s. 14-19.
Kuban, D. (1995). Türk ve islam sanatı üzerine denemeler. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Yayınları.
Liamputtong, P. (2009). Qualitative data analysis. Health Promotion Journal of Australia, 20 (2),
Lincoln, Y. S. and Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. CA: Sage.
Lowenthal, D. (2005). Natural and culturel heritage. International Journal of Heritage Studies, 11 (1), 81-92.
Memduhoğlu, H.B. (2010). Türk eğitim sisteminin genel yapısı. H.B. Memduhoğlu ve
K. Yılmaz (Ed.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi içinde (s. 1-29). Ankara: Pegem Akademi.
Mercin, L. (2011). Öğrenme ortamı olarak müzeler. (A.O. Alakuş ve L. Mercin (Ed.), Sanat eğitimi ve görsel sanatlar öğretimi içinde (s. 215-228). Ankara: Pegem Akademi.
Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative research a guide to desing and implementation resised and expanded from qualitative research hand case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass.
Oğuz, M. Ö. (2013). Terim olarak somut olmayan kültürel miras. Milli Folklor, 100 (25), 5-13.
Ö4, B. (2012). Çağdaş müze eğitim ve gelişim müze psikolojisine giriş. (1. baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
Ö4, B. (2013). Müze ve oyun kültürü. (1. baskı). Ankara: İmge Kitabevi. Ö4, B. (2014). Yeni müzebilim. (1. baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
Öner, N. (1995). Felsefe yolunda düşünceler. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Özel, S. (1997). Uluslararası alanda kültür varlıklarının korunması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
San, İ. (2010). Sanat eğitimi kuramları. (3. baskı). Ankara: Ütopya Yayınevi.
Sardoğan, M.E. (2007). Kişilik gelişimi. A. Kaya (Ed.), Eğitim psikolojisi içinde (s.135-168). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Sever, M. (2004). Müzeler açısından halk ilaçları ve halk hekimliği uygulamalarında animasyon. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Müzelenmesi-Sempozyumu, Ankara: Gazi Üniversitesi, s. 70.
Sezik, E. (2003). Halkbilim müzeciliği ve türk halk ilaçları. Türkiye’de Halkbilimi Müzeciliği ve Sorunları Sempozyumu, Ankara: Gazi Üniversitesi, s. 85.
Tunalı, İ. (2014). Sanat ontolojisi. İstanbul: İnkılap.
Tunçer, M. (2014a). Koruma kavramının tarihsel gelişmesi. (3. baskı). M. S. Akpolat (Ed.), Kültürel miras mevzuatı içinde (s. 2-27). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset
Tunçer, M. (2014b). Tarihi çevre yok olurken. (1. baskı). Ankara: Alter Yayıncılık. Tunçer, M. (2019). Doğal çevre yok olurken. (1. baskı). Ankara: Alter Yayıncılık.
Turhan, M. (2002). Kültür değişmeleri-sosyal psikoloji bakımından bir tetkik. (5. baskı). İstanbul: Altınordu.
Utku, Ç. (2008). İlköğretim 5. sınıf düzeyi sanat eğitiminde, müze eğitiminin öğrencilerin tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Uygur, N. (2003). Kültür kuramı. (3. baskı). İstanbul: YKY. Uygur, N. (2018). Kültür kuramı. (5. baskı). İstanbul: YKY.
Woll, H. (2013). Process diary as methodological approach in longitudinal phenomenological research. Indo-Pacific Journal of Phenomenology, 13 (2), 1-11.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. baskı). Ankara: Seçkin.
