Refakatçisiz Göçmen Kadınların Göç Deneyimi: Sivas Örneği Üzerinden Karşılaştıkları Sorun Alanlarının İncelenmesi
Anahtar Kelimeler:
Göç- göçmen- kadın göçmen- Suriyeli kadınlarÖzet
Göç olgusu her yönüyle oldukça zorlu ve karmaşık bir süreçtir. Göçe konu olan tüm toplumsal gruplar göç sürecinin olumsuz etkileriyle karşı karşıya kalmaktadır. Bu toplumsal grupların içinde göç sürecinden en fazla etkilenen ve en kırılgan gruplardan biri de kadınlardır. Kadınlar toplumsal cinsiyetlerinden dolayı göç sürecinde daha fazla zorluğa maruz kalmakta ve bu nedenle de göçü daha farklı deneyimlemektedir. Sayıca dünya üzerindeki göçmenlerin yarısını oluşturan kadınlar toplumsal cinsiyetleri nedeniyle erkek göçmenlere göre daha çok mağduriyet yaşamaktadır. Fakat böyle bir gerçekliğe rağmen göç çalışmalarında kadınların sorunlarına yeterince yer verilmemektedir. Bu çalışmada eşini savaşta kaybetmiş Suriyeli kadınların göç sürecinde hem göçmen kadın hem de yalnız göçmen kadın olmaktan dolayı yaşadıkları çoklu dezavantajlılık durumu kendi anlatıları üzerinden ele alınacaktır. Bu anlamda kadınların göç süreçlerindeki görünürlüğüne katkı sağlamayı amaçlayan bu çalışma göçmen kadınların sorunlarını toplumsal cinsiyet perspektifiyle ele almayı amaçlamakta ve refakatçisiz sığınmacı kadınların göç sürecini toplumsal cinsiyetleri dolayısıyla nasıl deneyimlediklerini sorunsallaştırmaktadır.
Referanslar
Abadan, Unat, N., (2002). “Bitmeyen Göç”, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Abadan, Unat, N., (2015). “Türkiye'nin Son Elli Yıllık Emek Göçü: Yorum, Eleştiri, Öngörü”, Türkiye'nin Göç Tarihi 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye'ye Göçler, (der. M. Murat Erdoğan ve Ayhan Kaya), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 259-274.
Adıgüzel, Y., (2016).” Göç Sosyolojisi”, Ankara: Nobel Yayınevi.
Akalın, A, E., (2014). Türkiye’de Ev Hizmetlerinde Çalışan Göçmen Kadınların Toplumsal ve İktisadi Varoluş Stratejileri Üzerine Sosyolojik Bir Analiz, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Almedom, A, vd., (2006). “Prolonged Displacement May Compromise Resilience in Eritrean Mothers”, Africa Sağlık Bilimleri Dergisi, 5 (4), 310-314.
Barın, H., (2015). “Türkiye’deki Suriyeli Kadınların Toplumsal Bağlamda Yaşadıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Göç Araştırmaları Editörden Dergisi, 1 (2), 10-56.
Buz, S., (2007). “Göçte Kadınlar: Feminist Yaklaşım Çerçevesinde Bir Çalışma”, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 18 (2), 37- 50.
Castles, S., Mark J. M., (2008), Göçler Çağı, (çev, Bülent U. Bal ve İbrahim Akbulut), İstanbul: İstanbul Bilgi Yayınevi.
Dedeoğlu, S., (2019). “Göç Prekaryalaşma ve Kadın Emeği: Türkiye’de Suriyeli Kadınların Mevsimlik Tarımsal Üretimdeki Yeri”, Toplum ve Hekim Dergisi, 34 (3), 187-197.
Dedeoğlu, S., Çisel E. G., (2011). Göç ve Sosyal Dışlanma Türkiye'de Yabancı Göçmen Kadınlar, İstanbul, Efil Yayınevi.
Erbaş, H,, (2019). “Göç Araştırmaları Alanında Kavramsal Sorunlar ve Etik/Politik Sorumluluk”, DTCF Dergisi, Cilt: 59.2, 883-911.
Genç, D., Öztürk, D., (2016). “Türkiye’deki Suriyeli Kadınlar: Mevcut Durumları, Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Liberal Düşünce Dergisi, Sayı: 84, 67-91.
İçduygu, A., Aksel, D., (2012). Türkiye’de Düzensiz Göç, Ankara: Uluslararası Göç Örgütü Yayını.
İlkkaracan P., İlkkaracan, İ., (1998). “1990’lar Türkiye’sinde Kadın ve Göç”, Bilanço 98: 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, ss. 305-322.
Karataş, M., Barut, B., (2021). “Sosyal Hizmet Perspektifinden Göç ve Savunmasız Gruplar: IOM Raporları Üzerine Bir Araştırma”, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, 86-109.
Körükmez, L. vd., (2020). Mecburiyet, Müzakere, Değişim: Suriyeli Kadınların Çalışma Deneyimleri ve Toplumsal Cinsiyet İlişkileri, İstanbul: Göç Araştırmaları Derneği Yayını.
Kümbetoğlu, B., (2005). “Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem”, Ankara: Bağlam Yayıncılık.
Massey, D. S., (2016). “Göç Kuramlarında Kayıp Halka”, Göç Dergisi, (çev. Deniz Eroğlu vd.), Cilt: 3, 279-299.
Mazlum-Der, (2014). “Mazlum-der Kamp Dışında Yaşayan Suriyeli Kadın Sığınmacılar Raporu”.
Morokvasıc, M., (2014). “Gendering Migration”, Migracijskei Etnicke Teme, Vol. 30 No. 3, 2014, 355-378.
Sevlü, H., (2017). “Suriyeli Göçmen Kadınların Gündelik Hayat Deneyimleri ve Kentte Var Olma Mücadeleleri: Gaziantep Örneği”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Şeker, D., Uçan, G., (2016). “Göç Sürecinde Kadın”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), 200-214.
Toksöz, G., Ünlütürk, Ç., (2012). “Göç Kadınlaşıyor mu? Türkiye’ye Yönelen Düzensiz Göçe İlişkin Yazına Toplumsal Cinsiyet ve Etnisite Temelinde Bakış”, Turkey Migration and the EU Potentials Challenges and Opportunities, (ed. Seçil Paçacı Elitok, Thomas Straubhaar), 85-112.
Unhcr, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, (2022). https://www.unhcr.org/tr/
Yıldıztugay, D. S., (2021). Göç Sürecinde Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet: Göçmen Kadınların Deneyimleri, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Kadın Çalışmaları Programı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Yılmaz, V. ve Karakaya, S. (2019), “İç Göçün Nedenleri ve Sonuçlarının Analizi: Muş İl Örneği”, İşletme ve Yönetim Araştırmaları I (Ed. Mustafa Fedai Çavuş), Akademisyen Kitabevi, Ankara. 87-108
Yılmaz, A: (2019), “Göç ve Kadın: Göçün Feminizasyonu ve Kadın Göçmenlerin Durumu”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:17, Sayı:1, 384-400.
Yılmaz, V. (2020), “Suriyeli Göçmenlerin Yaşam Memnuniyetlerinin Malatya İli Özelinde Araştırılması”, Türkiye’de Göçün Kentler Üzerindeki Etkileri ve Yönetimi (Ed. Vedat Yılmaz ve Yıldız Atmaca), Ekin Yayınevi, Bursa, 35-64.
Yılmaz, V. Efşan, N.Ç. ve Mecek, M. (2020), “Suriyeli Göçmenlerin Kentlere Etkilerinin Torbalı Özelinde Değerlendirilmesi”, Türkiye’de Göçün Kentler Üzerindeki Etkileri ve Yönetimi (Ed. Vedat Yılmaz ve Yıldız Atmaca), Ekin Yayınevi, Bursa, 285-312.
World Migration Report (2020), 2020 Dünya Göç Raporu: 2. Bölüm Göç ve Göçmenler: Küresel Bakış.
Woman Alone, (2014). Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği.
https://www.goc.gov.tr/ T.C İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı.
http://www.sivas.gov.tr/ T.C Sivas Valiliği.
Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
