Uluslararası Hukuk ve Siyaset Bağlamında Soğuk Savaş Dönemi ABD Müdahaleleri Üzerine Bir İnceleme

Authors

  • Mustafa MUTLU Adıyaman Üniversitesi

Keywords:

Müdahale, , Uluslararası Hukuk, , ABD

Abstract

Uluslararası sistemde devletlere müdahaleler geçmiş dönemlerden günümüze kadar modern devletin sorunları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Uluslararası hukukun gelişimi göz önüne alındığında özellikle hegemon devletlerin diğer devletler üzerinde müdahale ile egemenliklerine zarar vermesi uluslararası hukuk ve siyaset bakımından sorunlu görülmektedir. Özellikle ABD’nin hegemon bir devlet olarak ortaya çıkmasından bu yana uluslararası sistemde devletlere müdahale etmesi uluslararası hukukun gelişimini ve uluslararası toplumun barış içinde yaşamasını engeller niteliktedir. Uluslararası toplumun en spesifik haliyle Milletler Cemiyeti’nden bu yana uluslararası barışı sağlama çabaları bu tür müdahalelerle sürekli sekteye uğramaktadır. ABD’nin müdahalelerinin diğer bir sonucu ise diğer devletlerin de bu gibi müdahalelere girişmelerinin önünü açmaktadır. Oysa Birleşmiş Milletler ile birlikte uluslararası hukukun vazettiği barış ortamının kurulması sürekli ertelenmekte ve iki devlet arasındaki küçük sorunlar daha da büyüyerek uluslarararası bir sorun haline gelebilmektedir. Bu bakımdan ABD’nin Soğuk Savaş döneminde gerçekleştirdiği Dominik Cumhuriyeti, Grenada, Libya ve Panama müdahaleleri günümüzde uluslararası sistemde barışın sağlanması için devletlere müdahale edilmemesi gerektiğini ortaya koyması bakımından değerlendirilecektir.

References

Arend, A. C. (2003). “International Law and the Preemptive Use of Military Force”. The Washington Quarterly, 26 (2), 89–103.

Bowett, D. (2009). Self-Defence in International Law. The Lawbook Exchange Ltd.

Crandall, R. (2006). Gunboat Democracy - U.S. Interventions in the Dominican Republic, Grenada, and Panama. Rowman & Littlefıeld Publishers.

Çakmak, H. (2013). ABD’nin Askeri Müdahaleleri: 1801’den Günümüze. Kaynak Yayınları.

D’Amato, A. (1990). “The Invasion of Panama Was a Lawful Response to Tyranny”. The American Journal of International Law, 84 (2), 516–524.

Demirci, S. R. (2016). “Suriye Krizinde Davetle Müdahale Sorunu”. Suriye: Çatışma ve Uluslararası Hukuk. Ed. Fatma Taşdemir. Nobel Yayınları, 117–155.

Denk, E. (2015). Uluslararası Örgütler Hukuku: BM Sistemi. Siyasal Kitabevi.

Dixon, M., McCorquodale R. ve Williams, S. (2016). Cases & Materials on International Law. Oxford University Press.

Doğan, N. (2008). Global Politika, Bölgesel Gelişmeler ve Türkiye. Savaş Yayınevi.

Farer, T. J. (1990). “Panama: Beyond the Charter Paradigm”. The American Journal of International Law, 84 (2), 503–515.

Hershey, Amos S. (1961). “1907 The Calvo and Drago Doctrines” The American Journal of International Law, 1 (1): 1: 26–45.

Hilaire, M. (1997). International Law and the United States Military Intervention in the Western Hemisphere, Kluwer Law International.

Jones, H. (2008). Crucible of Power - A History of American Foreign Relations from 1897. Rowman & Littlefield Publishers.

LaFeber, W. (1989). The Panama Canal-The Crisis in Historical Perspective. Oxford University Press.

Kedikli, U. (2013). Uluslararası Terörizm ve Devlet Sorumluluğu. Nobel Yayınları.

Kohen, M. G. (2007). “ABD’nin Soğuk Savaş’n Bitişinden Sonra Kuvvet Kullanması ve Bunun Uluslararası Hukuka Etkisi”. Çev. Ersin Embel. ABD Hegemonyası ve Uluslararası Hukukun Temelleri. Ed. Michael Byers ve Georg Nolte. Phoenix Yayınevi, 221–258.

McCredie, J. A. (1987). “The April 14, 1986 Bombing of Libya: Act of Self-Defense or Reprisal”. Case Western Reserve Journal of International Law, 19 (2), 215–242.

Pastor, R. (2001). Exiting The Whirlpool: U.S. Foreign Policy Toward Latin America and the Caribbean. Westview Press.

Polat, N. (1999). Ahlak, Siyaset, Şiddet-Bir Kuram Olarak Uluslararası Hukuk. Kızılelma Yayıncılık.

Quigley, J. (1990). “The Legality of the United States Invasion of Panama”. Yale Journal of International Law, 15 (2), 275–315.

Taşdemir, F. (2006). Uluslararası Terörizme Karşı Devletlerin Kuvvete Başvurma Yetkisi. USAK Yayınları.

Withana, R. (2008). Power, Politics, Law: International Law and State Behaviour During International Crises. Martinus Nijhoff Publishers.

Williams, G. (2007). US-Grenada Relations: Revolution and Intervention in the Backyard. Palgrave Macmillan.

Williamson, M. (2009). Terrorism, War and International Law: The Legality of the Use of Force Against Afghanistan in 2001. Ashgate Publishing Limited.

Yates, L. A. (1988). Power Pack: U.S. Intervention Republic in the Dominican. Combat Studies Institute.

Published

2025-01-01